任何一種(zhong)知識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)(xi)(思想體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)(xi)、理(li)論體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)(xi)、學術體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)(xi)),總(zong)是(shi)表現為一種(zhong)邏輯化的(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)(xi)(xi)統(tong)。在每種(zhong)具(ju)有(you)自(zi)主(zhu)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)知識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)(xi)中,總(zong)有(you)一系(xi)(xi)(xi)(xi)列(lie)具(ju)有(you)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)思想內(nei)(nei)涵(han)(han)、時(shi)代內(nei)(nei)涵(han)(han)、文明(ming)(ming)內(nei)(nei)涵(han)(han)的(de)(de)(de)(de)(de)“原創(chuang)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”和(he)“標(biao)(biao)(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”。需(xu)要辨析的(de)(de)(de)(de)(de)是(shi),知識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)(xi)中的(de)(de)(de)(de)(de)“原創(chuang)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”與“標(biao)(biao)(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”,各有(you)其(qi)(qi)特定的(de)(de)(de)(de)(de)指向性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)和(he)規定性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing),二者之(zhi)間并(bing)(bing)不是(shi)直(zhi)接的(de)(de)(de)(de)(de)重(zhong)合關系(xi)(xi)(xi)(xi)。所謂(wei)“原創(chuang)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”,其(qi)(qi)指向性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)和(he)規定性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)是(shi)“原創(chuang)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”,即其(qi)(qi)具(ju)有(you)區別(bie)于已有(you)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)思想內(nei)(nei)涵(han)(han)、時(shi)代內(nei)(nei)涵(han)(han)和(he)文明(ming)(ming)內(nei)(nei)涵(han)(han),也(ye)就是(shi)它所實現的(de)(de)(de)(de)(de)“術語(yu)的(de)(de)(de)(de)(de)革(ge)命”;所謂(wei)“標(biao)(biao)(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”,其(qi)(qi)指向性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)和(he)規定性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)則是(shi)“標(biao)(biao)(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”,即其(qi)(qi)區別(bie)于同類知識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)主(zhu)體(ti)(ti)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)、創(chuang)造性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)和(he)范(fan)式性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing),也(ye)就是(shi)它所實現的(de)(de)(de)(de)(de)“自(zi)主(zhu)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”。這意味著(zhu),在特定的(de)(de)(de)(de)(de)知識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)(xi)中,“原創(chuang)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”并(bing)(bing)非都具(ju)有(you)“標(biao)(biao)(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”,而(er)“標(biao)(biao)(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”則不僅具(ju)有(you)“原創(chuang)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”,而(er)且具(ju)有(you)顯示其(qi)(qi)“主(zhu)體(ti)(ti)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”和(he)“自(zi)主(zhu)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”的(de)(de)(de)(de)(de)“標(biao)(biao)(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”。“標(biao)(biao)(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”既“標(biao)(biao)(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)”著(zhu)一種(zhong)知識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)“主(zhu)體(ti)(ti)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”和(he)“自(zi)主(zhu)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”,也(ye)“標(biao)(biao)(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)”著(zhu)該種(zhong)知識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)“文明(ming)(ming)價值”和(he)“世界意義”。“中國式現代化”和(he)“人(ren)類文明(ming)(ming)新(xin)形態”,“中華(hua)民族(zu)現代文明(ming)(ming)”和(he)“人(ren)類命運共同體(ti)(ti)”,不僅是(shi)在反思和(he)重(zhong)塑現代文明(ming)(ming)中所形成的(de)(de)(de)(de)(de)具(ju)有(you)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)思想內(nei)(nei)涵(han)(han)、時(shi)代內(nei)(nei)涵(han)(han)和(he)文明(ming)(ming)內(nei)(nei)涵(han)(han)的(de)(de)(de)(de)(de)“原創(chuang)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”,而(er)且是(shi)既具(ju)有(you)“主(zhu)體(ti)(ti)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”又具(ju)有(you)“世界意義”的(de)(de)(de)(de)(de)中國自(zi)主(zhu)知識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)最具(ju)“標(biao)(biao)(biao)(biao)志性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”的(de)(de)(de)(de)(de)“標(biao)(biao)(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”。
一、關于“概念”
探索概(gai)(gai)(gai)念(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創(chuang)(chuang)性”和“標識(shi)性”,其首要前提(ti)是(shi)(shi)對(dui)“概(gai)(gai)(gai)念(nian)”本身的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)反思(si)(si)(si)。概(gai)(gai)(gai)念(nian)是(shi)(shi)人(ren)類的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)(si)(si)維(wei)形式,又(you)是(shi)(shi)人(ren)類的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)認(ren)識(shi)成果(guo)。在(zai)(zai)(zai)人(ren)與(yu)世(shi)(shi)(shi)(shi)界(jie)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)現實關系中,“概(gai)(gai)(gai)念(nian)”具有三(san)重(zhong)基本功能:一是(shi)(shi)在(zai)(zai)(zai)思(si)(si)(si)維(wei)中構筑(zhu)(zhu)人(ren)所(suo)把握(wo)到的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“世(shi)(shi)(shi)(shi)界(jie)圖(tu)景”;二是(shi)(shi)在(zai)(zai)(zai)思(si)(si)(si)維(wei)中構筑(zhu)(zhu)人(ren)類用以(yi)把握(wo)經驗世(shi)(shi)(shi)(shi)界(jie)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“概(gai)(gai)(gai)念(nian)系統”;三(san)是(shi)(shi)在(zai)(zai)(zai)思(si)(si)(si)維(wei)中構筑(zhu)(zhu)人(ren)類規范自(zi)身的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)(si)(si)想(xiang)和行為的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“觀念(nian)體系”。因此,在(zai)(zai)(zai)人(ren)與(yu)世(shi)(shi)(shi)(shi)界(jie)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)現實關系中,“概(gai)(gai)(gai)念(nian)”具有三(san)重(zhong)不可(ke)或(huo)缺的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)重(zhong)大意義:一是(shi)(shi)規范人(ren)對(dui)經驗世(shi)(shi)(shi)(shi)界(jie)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)理(li)(li)(li)解,二是(shi)(shi)規范人(ren)們之間的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)相互(hu)理(li)(li)(li)解,三(san)是(shi)(shi)規范每個(ge)人(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)自(zi)我理(li)(li)(li)解。概(gai)(gai)(gai)念(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創(chuang)(chuang)性”就(jiu)在(zai)(zai)(zai)于(yu),它(ta)為人(ren)類提(ti)供新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)世(shi)(shi)(shi)(shi)界(jie)圖(tu)景、思(si)(si)(si)維(wei)方(fang)式和價值觀念(nian);“原(yuan)創(chuang)(chuang)性概(gai)(gai)(gai)念(nian)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)意義就(jiu)在(zai)(zai)(zai)于(yu),它(ta)引領人(ren)類達到對(dui)世(shi)(shi)(shi)(shi)界(jie)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)理(li)(li)(li)解、對(dui)人(ren)自(zi)身的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)理(li)(li)(li)解、對(dui)人(ren)與(yu)世(shi)(shi)(shi)(shi)界(jie)關系的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)理(li)(li)(li)解,從而以(yi)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)理(li)(li)(li)想(xiang)性追求建設人(ren)類的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)文明。
概(gai)念(nian)是(shi)(shi)人在思想(xiang)中構筑經驗世(shi)(shi)界的(de)(de)方式(shi),又是(shi)(shi)將思想(xiang)中的(de)(de)經驗世(shi)(shi)界代(dai)(dai)代(dai)(dai)傳承(cheng)的(de)(de)方式(shi),因此(ci),概(gai)念(nian)既是(shi)(shi)積淀(dian)人類(lei)(lei)文明的(de)(de)“水(shui)庫”,又是(shi)(shi)傳遞人類(lei)(lei)文明的(de)(de)“階(jie)梯(ti)”。在這個(ge)意(yi)(yi)義上,人類(lei)(lei)的(de)(de)文明史(shi)(shi),就(jiu)(jiu)是(shi)(shi)概(gai)念(nian)的(de)(de)形成(cheng)和(he)(he)(he)(he)(he)傳承(cheng)的(de)(de)歷(li)史(shi)(shi),就(jiu)(jiu)是(shi)(shi)概(gai)念(nian)的(de)(de)更新(xin)和(he)(he)(he)(he)(he)變革的(de)(de)歷(li)史(shi)(shi)。在概(gai)念(nian)的(de)(de)形成(cheng)和(he)(he)(he)(he)(he)傳承(cheng)、更新(xin)和(he)(he)(he)(he)(he)變革的(de)(de)歷(li)史(shi)(shi)進程中,所謂概(gai)念(nian)的(de)(de)“原創(chuang)性(xing)”,就(jiu)(jiu)是(shi)(shi)歷(li)史(shi)(shi)性(xing)地賦予概(gai)念(nian)以新(xin)的(de)(de)規定(ding)性(xing),也就(jiu)(jiu)是(shi)(shi)賦予概(gai)念(nian)新(xin)的(de)(de)思想(xiang)內(nei)涵、時代(dai)(dai)內(nei)涵和(he)(he)(he)(he)(he)文明內(nei)涵;“原創(chuang)性(xing)概(gai)念(nian)”的(de)(de)意(yi)(yi)義就(jiu)(jiu)在于,它為人類(lei)(lei)認識的(de)(de)進步和(he)(he)(he)(he)(he)人類(lei)(lei)文明的(de)(de)發展,歷(li)史(shi)(shi)性(xing)地提供新(xin)的(de)(de)“階(jie)梯(ti)”和(he)(he)(he)(he)(he)新(xin)的(de)(de)“支撐點”。
在(zai)人類(lei)以“概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”方式把握(wo)世(shi)界和(he)(he)(he)(he)(he)傳(chuan)遞(di)文(wen)明的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)歷史進程中(zhong),人類(lei)用以把握(wo)和(he)(he)(he)(he)(he)解釋(shi)(shi)世(shi)界、規范和(he)(he)(he)(he)(he)引(yin)領(ling)自己的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想和(he)(he)(he)(he)(he)行為(wei)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)任(ren)(ren)何(he)一(yi)個(ge)(ge)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian),都不是(shi)孤立自在(zai)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)零星碎片,都不是(shi)獨立地(di)構成自我(wo)(wo)(wo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規定(ding)(ding)性(xing)(xing)(xing),而(er)是(shi)在(zai)特(te)定(ding)(ding)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)框(kuang)(kuang)架(jia)(jia)”和(he)(he)(he)(he)(he)“概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)(xi)統(tong)”中(zhong)獲(huo)得自我(wo)(wo)(wo)規定(ding)(ding),在(zai)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)相(xiang)互(hu)規定(ding)(ding)中(zhong)顯示(shi)自我(wo)(wo)(wo)規定(ding)(ding)。任(ren)(ren)何(he)一(yi)個(ge)(ge)“概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)框(kuang)(kuang)架(jia)(jia)”和(he)(he)(he)(he)(he)“概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)(xi)統(tong)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)設計(ji)和(he)(he)(he)(he)(he)建構,任(ren)(ren)何(he)一(yi)個(ge)(ge)“概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)框(kuang)(kuang)架(jia)(jia)”和(he)(he)(he)(he)(he)“概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)(xi)統(tong)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)層次和(he)(he)(he)(he)(he)水平,從(cong)根本(ben)上說,總是(shi)取(qu)決(jue)于建構這(zhe)個(ge)(ge)“框(kuang)(kuang)架(jia)(jia)”和(he)(he)(he)(he)(he)“系(xi)(xi)(xi)統(tong)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)靈魂性(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“基本(ben)理(li)念(nian)(nian)(nian)(nian)”和(he)(he)(he)(he)(he)“解釋(shi)(shi)原(yuan)則(ze)”;這(zhe)個(ge)(ge)靈魂性(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)基本(ben)理(li)念(nian)(nian)(nian)(nian)和(he)(he)(he)(he)(he)解釋(shi)(shi)原(yuan)則(ze),則(ze)集中(zhong)地(di)、凝練地(di)、鮮明地(di)體現為(wei)設計(ji)和(he)(he)(he)(he)(he)建構這(zhe)個(ge)(ge)“框(kuang)(kuang)架(jia)(jia)”和(he)(he)(he)(he)(he)“系(xi)(xi)(xi)統(tong)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”和(he)(he)(he)(he)(he)“標(biao)識(shi)性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”。這(zhe)意味著,我(wo)(wo)(wo)們需要從(cong)相(xiang)互(hu)制約的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)兩(liang)個(ge)(ge)角(jiao)度去理(li)解“原(yuan)創性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”和(he)(he)(he)(he)(he)“標(biao)識(shi)性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”:其一(yi),概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)原(yuan)創性(xing)(xing)(xing)和(he)(he)(he)(he)(he)標(biao)識(shi)性(xing)(xing)(xing),并不是(shi)一(yi)種孤立自在(zai)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規定(ding)(ding)性(xing)(xing)(xing),而(er)是(shi)在(zai)特(te)定(ding)(ding)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)框(kuang)(kuang)架(jia)(jia)和(he)(he)(he)(he)(he)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)(xi)統(tong)中(zhong)獲(huo)得并顯示(shi)出的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規定(ding)(ding)性(xing)(xing)(xing),也就(jiu)是(shi)在(zai)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)相(xiang)互(hu)規定(ding)(ding)中(zhong)獲(huo)得并顯示(shi)出的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規定(ding)(ding)性(xing)(xing)(xing),因此不能離開特(te)定(ding)(ding)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)框(kuang)(kuang)架(jia)(jia)和(he)(he)(he)(he)(he)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)(xi)統(tong)去理(li)解和(he)(he)(he)(he)(he)闡(chan)釋(shi)(shi)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)原(yuan)創性(xing)(xing)(xing)和(he)(he)(he)(he)(he)標(biao)識(shi)性(xing)(xing)(xing);其二,概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)原(yuan)創性(xing)(xing)(xing)和(he)(he)(he)(he)(he)標(biao)識(shi)性(xing)(xing)(xing),不只是(shi)在(zai)于其自身新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想內(nei)涵,而(er)且在(zai)于概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想內(nei)涵所(suo)具有的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)、所(suo)顯示(shi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)基本(ben)理(li)念(nian)(nian)(nian)(nian)和(he)(he)(he)(he)(he)解釋(shi)(shi)原(yuan)則(ze),也就(jiu)是(shi)它在(zai)特(te)定(ding)(ding)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)框(kuang)(kuang)架(jia)(jia)”及其整(zheng)個(ge)(ge)“概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)(xi)統(tong)”中(zhong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“普照(zhao)光”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)地(di)位和(he)(he)(he)(he)(he)作用。
黑格爾說,任何一個(ge)成(cheng)(cheng)(cheng)熟的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思想(xiang)體(ti)(ti)系(xi),都應當是“全體(ti)(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)自(zi)由(you)性(xing)”與“環(huan)節(jie)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)必然性(xing)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)統一。這里(li)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“全體(ti)(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)自(zi)由(you)性(xing)”,就(jiu)(jiu)(jiu)是作為構(gou)成(cheng)(cheng)(cheng)知(zhi)識(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)基本理念(nian)(nian)(nian)和(he)解釋原(yuan)(yuan)(yuan)則(ze)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)性(xing)”“標(biao)識(shi)(shi)性(xing)”概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian);這里(li)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“環(huan)節(jie)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)必然性(xing)”,則(ze)是由(you)這個(ge)基本理念(nian)(nian)(nian)和(he)解釋原(yuan)(yuan)(yuan)則(ze)所構(gou)成(cheng)(cheng)(cheng)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)框架和(he)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)系(xi)統。“原(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)性(xing)”“標(biao)識(shi)(shi)性(xing)”概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)真實(shi)意義(yi),就(jiu)(jiu)(jiu)在于它(ta)們集中(zhong)地、凝練地、鮮(xian)明地體(ti)(ti)現了構(gou)成(cheng)(cheng)(cheng)這一體(ti)(ti)系(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)基本理念(nian)(nian)(nian)和(he)解釋原(yuan)(yuan)(yuan)則(ze),就(jiu)(jiu)(jiu)在于它(ta)們以“全體(ti)(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)自(zi)由(you)性(xing)”達(da)成(cheng)(cheng)(cheng)了知(zhi)識(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)中(zhong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)之間的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)相互規定,就(jiu)(jiu)(jiu)在于它(ta)們以“普(pu)照的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)光(guang)”和(he)“活的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)靈(ling)魂”開拓了創(chuang)建(jian)新體(ti)(ti)系(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思想(xiang)平臺和(he)新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)理論(lun)空間。“原(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)性(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”和(he)“標(biao)識(shi)(shi)性(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”是建(jian)構(gou)具有主體(ti)(ti)性(xing)、自(zi)主性(xing)知(zhi)識(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)最為重(zhong)要的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)基礎。中(zhong)國(guo)自(zi)主知(zhi)識(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“自(zi)主性(xing)”,集中(zhong)地體(ti)(ti)現在它(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)性(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”和(he)“標(biao)識(shi)(shi)性(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”。
二、關于“原(yuan)創性概(gai)念”
在(zai)《資(zi)(zi)本論(lun)(lun)》英文版序言(yan)中(zhong)(zhong),恩格(ge)(ge)斯(si)對(dui)概念(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創(chuang)性(xing)”及其在(zai)知(zhi)識(shi)體系(xi)(xi)中(zhong)(zhong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)巨(ju)大意義(yi)作(zuo)出(chu)這樣的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)論(lun)(lun)斷(duan):“一門科學提(ti)出(chu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)每一種(zhong)(zhong)新(xin)見解都包含這門科學的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)術語的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)革命”。對(dui)此,恩格(ge)(ge)斯(si)還具體地指(zhi)出(chu):“化學是(shi)(shi)最(zui)好的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)例(li)證,它的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)全部術語大約每20年就徹底變換一次,幾乎很難(nan)找(zhao)到一種(zhong)(zhong)有機化合物不(bu)是(shi)(shi)先(xian)后擁有一系(xi)(xi)列不(bu)同的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)名稱的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)”。針對(dui)馬(ma)克(ke)思的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)《資(zi)(zi)本論(lun)(lun)》,恩格(ge)(ge)斯(si)更為明確和(he)(he)(he)(he)更為深刻地提(ti)出(chu):“不(bu)言(yan)而喻,把現代資(zi)(zi)本主(zhu)義(yi)生產只看(kan)作(zuo)是(shi)(shi)人(ren)類(lei)經濟史(shi)上(shang)一個暫時階段的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)理(li)論(lun)(lun)所(suo)使(shi)用的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)術語,和(he)(he)(he)(he)把這種(zhong)(zhong)生產形式(shi)看(kan)作(zuo)是(shi)(shi)永(yong)恒的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)、最(zui)終(zhong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)階段的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)那(nei)些作(zuo)者(zhe)所(suo)慣(guan)用的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)術語,必然(ran)是(shi)(shi)不(bu)同的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)”。恩格(ge)(ge)斯(si)關于“術語的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)革命”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)論(lun)(lun)述,對(dui)于我(wo)們(men)理(li)解概念(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創(chuang)性(xing)”及其意義(yi),對(dui)于我(wo)們(men)理(li)解馬(ma)克(ke)思恩格(ge)(ge)斯(si)創(chuang)建的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)馬(ma)克(ke)思主(zhu)義(yi)所(suo)實現的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“術語的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)革命”及其意義(yi),特別是(shi)(shi)對(dui)于我(wo)們(men)建構中(zhong)(zhong)國自主(zhu)知(zhi)識(shi)體系(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創(chuang)性(xing)概念(nian)”和(he)(he)(he)(he)“標識(shi)性(xing)概念(nian)”,無疑是(shi)(shi)極(ji)具啟發性(xing)和(he)(he)(he)(he)建設(she)性(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)。
恩格(ge)斯的(de)(de)(de)論述表明,無論是(shi)把(ba)握概(gai)(gai)(gai)念(nian)的(de)(de)(de)“原創性(xing)”,還是(shi)形成“原創性(xing)概(gai)(gai)(gai)念(nian)”,其實質內(nei)容都(dou)是(shi)實現(xian)“術(shu)語的(de)(de)(de)革命”,也就是(shi)賦予概(gai)(gai)(gai)念(nian)以新的(de)(de)(de)思想內(nei)涵。這就需要以反思“概(gai)(gai)(gai)念(nian)”為前提(ti),從(cong)“同時態”的(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)念(nian)之網、“歷時態”的(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)念(nian)階梯、“概(gai)(gai)(gai)念(nian)定(ding)義”的(de)(de)(de)命題系統、“概(gai)(gai)(gai)念(nian)規定(ding)”的(de)(de)(de)基本框架、“概(gai)(gai)(gai)念(nian)內(nei)涵”的(de)(de)(de)多重(zhong)含義以及概(gai)(gai)(gai)念(nian)本身的(de)(de)(de)“實踐意義”等多維角(jiao)度重(zhong)新審(shen)視“概(gai)(gai)(gai)念(nian)”,具體地(di)揭示和(he)闡釋概(gai)(gai)(gai)念(nian)的(de)(de)(de)“原創性(xing)”,并深入地(di)探索“原創性(xing)概(gai)(gai)(gai)念(nian)”的(de)(de)(de)產生機(ji)制(zhi)。
從“同(tong)(tong)時(shi)(shi)(shi)態(tai)”看,概(gai)(gai)念(nian)(nian)、范(fan)疇(chou)是人類(lei)(lei)“認識(shi)(shi)和(he)(he)掌握自(zi)然(ran)(ran)現(xian)(xian)(xian)象(xiang)之網(wang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)網(wang)上(shang)紐結(jie)”,為人類(lei)(lei)提供(gong)“活生生的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)、多(duo)方(fang)(fang)(fang)面的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(方(fang)(fang)(fang)面的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)數(shu)目永遠增加(jia)著(zhu)(zhu)(zhu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de))認識(shi)(shi)”,“其中包含著(zhu)(zhu)(zhu)無數(shu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)各式各樣觀(guan)察現(xian)(xian)(xian)實、接近現(xian)(xian)(xian)實的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)成(cheng)分”。這些概(gai)(gai)念(nian)(nian)、范(fan)疇(chou)凝聚著(zhu)(zhu)(zhu)人類(lei)(lei)關于世(shi)界(jie)(自(zi)然(ran)(ran)、社(she)(she)會和(he)(he)思(si)維(wei))的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)不(bu)(bu)同(tong)(tong)領域(yu)、不(bu)(bu)同(tong)(tong)程度、不(bu)(bu)同(tong)(tong)水平(ping)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規(gui)律性(xing)(xing)認識(shi)(shi),積淀(dian)著(zhu)(zhu)(zhu)思(si)維(wei)向客體不(bu)(bu)斷地(di)接近和(he)(he)逼近的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)理(li)論(lun)(lun)和(he)(he)方(fang)(fang)(fang)法(fa),蘊含著(zhu)(zhu)(zhu)人類(lei)(lei)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)世(shi)界(jie)圖景、思(si)維(wei)方(fang)(fang)(fang)式和(he)(he)價值觀(guan)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)演進和(he)(he)變革,體現(xian)(xian)(xian)著(zhu)(zhu)(zhu)人類(lei)(lei)對“整個世(shi)界(jie)”和(he)(he)“全部生活”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)歷史性(xing)(xing)把握和(he)(he)理(li)解。恩格斯說(shuo):“每一(yi)個時(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)(dai)(dai)(dai)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)理(li)論(lun)(lun)思(si)維(wei),包括我們這個時(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)(dai)(dai)(dai)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)理(li)論(lun)(lun)思(si)維(wei),都是一(yi)種歷史的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)產(chan)物,它在不(bu)(bu)同(tong)(tong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)時(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)(dai)(dai)(dai)具有完全不(bu)(bu)同(tong)(tong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)形(xing)式,同(tong)(tong)時(shi)(shi)(shi)具有完全不(bu)(bu)同(tong)(tong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)內容”。這意味著(zhu)(zhu)(zhu),從“同(tong)(tong)時(shi)(shi)(shi)態(tai)”看概(gai)(gai)念(nian)(nian),概(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原創(chuang)性(xing)(xing)”就在于,它賦予概(gai)(gai)念(nian)(nian)以(yi)“自(zi)己(ji)(ji)時(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)(dai)(dai)(dai)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)世(shi)界(jie)圖景、思(si)維(wei)方(fang)(fang)(fang)式和(he)(he)價值觀(guan)念(nian)(nian),表達“自(zi)己(ji)(ji)時(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)(dai)(dai)(dai)”所達到的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)對世(shi)界(jie)(自(zi)然(ran)(ran)、社(she)(she)會和(he)(he)思(si)維(wei))的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規(gui)律性(xing)(xing)認識(shi)(shi),從而構(gou)筑起掌握經驗世(shi)界(jie)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“自(zi)己(ji)(ji)時(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)(dai)(dai)(dai)”水平(ping)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“認識(shi)(shi)之網(wang)”。從“同(tong)(tong)時(shi)(shi)(shi)態(tai)”看,原創(chuang)性(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)就是凝練地(di)表達“自(zi)己(ji)(ji)時(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)(dai)(dai)(dai)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)認識(shi)(shi)成(cheng)果的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)念(nian)(nian)。離開(kai)(kai)對“自(zi)己(ji)(ji)時(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)(dai)(dai)(dai)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)深刻(ke)理(li)解和(he)(he)把握,離開(kai)(kai)對“自(zi)己(ji)(ji)時(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)(dai)(dai)(dai)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)世(shi)界(jie)圖景、思(si)維(wei)方(fang)(fang)(fang)式和(he)(he)價值觀(guan)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)總(zong)結(jie)和(he)(he)升(sheng)華(hua),就無以(yi)實現(xian)(xian)(xian)概(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原創(chuang)性(xing)(xing)”并提出(chu)“原創(chuang)性(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)”。
在“我們的(de)(de)時代(dai)(dai)(dai)(dai)”,以(yi)(yi)新(xin)(xin)的(de)(de)科學(xue)發(fa)現和(he)技術(shu)(shu)發(fa)明為(wei)現實基礎和(he)實質內(nei)容,積(ji)淀和(he)形(xing)成了(le)諸如(ru)“信(xin)息(xi)科學(xue)”“能(neng)(neng)源科學(xue)”“材料科學(xue)”“生(sheng)命科學(xue)”“空(kong)間科學(xue)”等一系(xi)(xi)列(lie)關于“科學(xue)”的(de)(de)“原(yuan)(yuan)創(chuang)(chuang)(chuang)性(xing)(xing)概(gai)念(nian)(nian)”,積(ji)淀和(he)形(xing)成了(le)諸如(ru)“電子(zi)(zi)計算機”“人(ren)工智能(neng)(neng)”“原(yuan)(yuan)子(zi)(zi)能(neng)(neng)開發(fa)”“新(xin)(xin)材料”“遺(yi)傳工程”“空(kong)間技術(shu)(shu)”等一系(xi)(xi)列(lie)關于“技術(shu)(shu)”的(de)(de)“原(yuan)(yuan)創(chuang)(chuang)(chuang)性(xing)(xing)概(gai)念(nian)(nian)”,積(ji)淀和(he)形(xing)成了(le)諸如(ru)“系(xi)(xi)統論(lun)”“信(xin)息(xi)論(lun)”“控(kong)制論(lun)”等一系(xi)(xi)列(lie)關于“方法論(lun)”的(de)(de)“原(yuan)(yuan)創(chuang)(chuang)(chuang)性(xing)(xing)概(gai)念(nian)(nian)”,積(ji)淀和(he)形(xing)成了(le)“微觀粒子(zi)(zi)”“波粒二(er)象性(xing)(xing)”“暗(an)物質”“暗(an)能(neng)(neng)量”“量子(zi)(zi)糾(jiu)纏(chan)”等一系(xi)(xi)列(lie)關于“宇宙”的(de)(de)“原(yuan)(yuan)創(chuang)(chuang)(chuang)性(xing)(xing)概(gai)念(nian)(nian)”。這些基于新(xin)(xin)的(de)(de)科學(xue)發(fa)現和(he)新(xin)(xin)的(de)(de)技術(shu)(shu)發(fa)明產(chan)生(sheng)的(de)(de)“原(yuan)(yuan)創(chuang)(chuang)(chuang)性(xing)(xing)概(gai)念(nian)(nian)”,不僅深(shen)刻(ke)(ke)地(di)(di)改變(bian)了(le)“我們時代(dai)(dai)(dai)(dai)”的(de)(de)人(ren)類(lei)(lei)的(de)(de)世界(jie)(jie)圖(tu)(tu)景(jing),并且深(shen)刻(ke)(ke)地(di)(di)改變(bian)了(le)“我們時代(dai)(dai)(dai)(dai)”的(de)(de)人(ren)類(lei)(lei)的(de)(de)思(si)(si)維(wei)方式(shi)和(he)價(jia)(jia)值觀念(nian)(nian),從而深(shen)刻(ke)(ke)地(di)(di)改變(bian)了(le)“我們時代(dai)(dai)(dai)(dai)”的(de)(de)人(ren)類(lei)(lei)的(de)(de)生(sheng)存方式(shi)以(yi)(yi)及對“整個(ge)世界(jie)(jie)”和(he)“人(ren)類(lei)(lei)文明”的(de)(de)理解(jie)。這表明,在“同時態”的(de)(de)意義上,所謂(wei)概(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)“原(yuan)(yuan)創(chuang)(chuang)(chuang)性(xing)(xing)”,就(jiu)是賦予概(gai)念(nian)(nian)以(yi)(yi)自己(ji)時代(dai)(dai)(dai)(dai)的(de)(de)思(si)(si)想內(nei)涵和(he)文明內(nei)涵,為(wei)人(ren)類(lei)(lei)提供自己(ji)時代(dai)(dai)(dai)(dai)的(de)(de)世界(jie)(jie)圖(tu)(tu)景(jing)、思(si)(si)維(wei)方式(shi)和(he)價(jia)(jia)值觀念(nian)(nian),為(wei)人(ren)類(lei)(lei)認識世界(jie)(jie)提供自己(ji)時代(dai)(dai)(dai)(dai)的(de)(de)新(xin)(xin)的(de)(de)“認識之網(wang)”。
從“歷(li)(li)時(shi)態(tai)(tai)”看,每個(ge)(ge)時(shi)代的(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)(yuan)創性(xing)”概(gai)念,又構(gou)成人(ren)(ren)(ren)(ren)類(lei)(lei)(lei)認(ren)識進步(bu)(bu)和(he)(he)(he)(he)文明(ming)發展(zhan)的(de)(de)(de)(de)(de)新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)“階(jie)梯”和(he)(he)(he)(he)新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)“支(zhi)撐(cheng)點(dian)”。人(ren)(ren)(ren)(ren)類(lei)(lei)(lei)認(ren)識的(de)(de)(de)(de)(de)進步(bu)(bu)史和(he)(he)(he)(he)人(ren)(ren)(ren)(ren)類(lei)(lei)(lei)文明(ming)的(de)(de)(de)(de)(de)發展(zhan)史,在其(qi)思想內涵(han)上(shang),就(jiu)是(shi)“原(yuan)(yuan)創性(xing)概(gai)念”的(de)(de)(de)(de)(de)形成和(he)(he)(he)(he)確定、擴(kuo)展(zhan)和(he)(he)(he)(he)深化、更新(xin)(xin)和(he)(he)(he)(he)革命的(de)(de)(de)(de)(de)歷(li)(li)史。愛因(yin)斯坦(tan)說(shuo),“物(wu)理學是(shi)從概(gai)念上(shang)掌握實在的(de)(de)(de)(de)(de)一種努力”;海森堡也說(shuo),“物(wu)理學的(de)(de)(de)(de)(de)歷(li)(li)史不(bu)(bu)僅是(shi)一串實驗發現(xian)(xian)和(he)(he)(he)(he)觀(guan)測,再繼(ji)之以它們的(de)(de)(de)(de)(de)數(shu)學描述的(de)(de)(de)(de)(de)序列,它也是(shi)一個(ge)(ge)概(gai)念的(de)(de)(de)(de)(de)歷(li)(li)史”;卡西爾則(ze)更為具體地提出,科學的(de)(de)(de)(de)(de)力量就(jiu)在于它具有一種“新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)強有力的(de)(de)(de)(de)(de)符(fu)(fu)號系統(tong)(tong)”,“把我們的(de)(de)(de)(de)(de)觀(guan)察資料歸(gui)屬(shu)到一個(ge)(ge)秩序井然的(de)(de)(de)(de)(de)符(fu)(fu)號系統(tong)(tong)中去,以便(bian)使它們相互(hu)間(jian)系統(tong)(tong)連貫(guan)起來并能用科學的(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)念來解釋”。從“歷(li)(li)時(shi)態(tai)(tai)”看,“原(yuan)(yuan)創性(xing)概(gai)念”不(bu)(bu)僅標志(zhi)著人(ren)(ren)(ren)(ren)類(lei)(lei)(lei)認(ren)識的(de)(de)(de)(de)(de)歷(li)(li)史性(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)拓(tuo)展(zhan)和(he)(he)(he)(he)深化,而且“代表著一條抽象(xiang)思維能力迅速進步(bu)(bu)的(de)(de)(de)(de)(de)指示線”,“它已把人(ren)(ren)(ren)(ren)類(lei)(lei)(lei)的(de)(de)(de)(de)(de)思維訓練到能夠理解以前幾(ji)世紀(ji)中有教養的(de)(de)(de)(de)(de)人(ren)(ren)(ren)(ren)所不(bu)(bu)能理解的(de)(de)(de)(de)(de)邏輯關系”。在這(zhe)個(ge)(ge)意義(yi)(yi)上(shang),人(ren)(ren)(ren)(ren)類(lei)(lei)(lei)認(ren)識的(de)(de)(de)(de)(de)歷(li)(li)史,就(jiu)是(shi)精心構(gou)造和(he)(he)(he)(he)不(bu)(bu)斷(duan)制造概(gai)念的(de)(de)(de)(de)(de)歷(li)(li)史。正因(yin)如此,“原(yuan)(yuan)創性(xing)概(gai)念”在“歷(li)(li)時(shi)態(tai)(tai)”的(de)(de)(de)(de)(de)意義(yi)(yi)上(shang)構(gou)成了(le)人(ren)(ren)(ren)(ren)類(lei)(lei)(lei)認(ren)識進步(bu)(bu)和(he)(he)(he)(he)人(ren)(ren)(ren)(ren)類(lei)(lei)(lei)文明(ming)發展(zhan)的(de)(de)(de)(de)(de)“階(jie)梯”和(he)(he)(he)(he)“支(zhi)撐(cheng)點(dian)”。離開“原(yuan)(yuan)創性(xing)概(gai)念”所建構(gou)的(de)(de)(de)(de)(de)“階(jie)梯”和(he)(he)(he)(he)“支(zhi)撐(cheng)點(dian)”,就(jiu)無(wu)以實現(xian)(xian)人(ren)(ren)(ren)(ren)類(lei)(lei)(lei)認(ren)識的(de)(de)(de)(de)(de)進步(bu)(bu)和(he)(he)(he)(he)人(ren)(ren)(ren)(ren)類(lei)(lei)(lei)文明(ming)的(de)(de)(de)(de)(de)發展(zhan)。
“概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)”不是(shi)(shi)(shi)“名稱”,具(ju)(ju)(ju)有(you)自己特定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)性(xing),這(zhe)(zhe)就是(shi)(shi)(shi)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)義(yi)”。從“概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)義(yi)”看,概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創性(xing)”集中(zhong)地(di)(di)體現(xian)在(zai)作為概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)自身規(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)性(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)義(yi)”,并(bing)具(ju)(ju)(ju)體地(di)(di)體現(xian)為表(biao)(biao)述“概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)義(yi)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“命(ming)(ming)(ming)(ming)題(ti)(ti)(ti)”。“命(ming)(ming)(ming)(ming)題(ti)(ti)(ti)”是(shi)(shi)(shi)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)規(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)性(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)義(yi)”式(shi)表(biao)(biao)達;概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)內涵集中(zhong)地(di)(di)體現(xian)在(zai)作為“定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)義(yi)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)系(xi)列“命(ming)(ming)(ming)(ming)題(ti)(ti)(ti)”之中(zhong)。概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)是(shi)(shi)(shi)否具(ju)(ju)(ju)有(you)“原(yuan)創性(xing)”、具(ju)(ju)(ju)有(you)哪些“原(yuan)創性(xing)”,直接(jie)地(di)(di)表(biao)(biao)現(xian)為關(guan)于概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“命(ming)(ming)(ming)(ming)題(ti)(ti)(ti)”。任何一(yi)個(ge)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian),關(guan)于其規(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)性(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)命(ming)(ming)(ming)(ming)題(ti)(ti)(ti),都是(shi)(shi)(shi)多(duo)角度(du)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)和(he)(he)多(duo)側面(mian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)、都是(shi)(shi)(shi)在(zai)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)內涵的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)雙(shuang)重(zhong)否定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)和(he)(he)雙(shuang)重(zhong)超越中(zhong)實現(xian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)。對(dui)于概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)形(xing)(xing)成的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)維(wei)(wei)邏輯,馬克思(si)曾作出這(zhe)(zhe)樣(yang)(yang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)論述:“在(zai)第一(yi)條道(dao)路上,完整的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)表(biao)(biao)象(xiang)(xiang)蒸發(fa)為抽(chou)(chou)象(xiang)(xiang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding);在(zai)第二條道(dao)路上,抽(chou)(chou)象(xiang)(xiang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)在(zai)思(si)維(wei)(wei)行程(cheng)中(zhong)導致具(ju)(ju)(ju)體的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)再現(xian)”。“具(ju)(ju)(ju)體之所以(yi)具(ju)(ju)(ju)體,因為它是(shi)(shi)(shi)許(xu)(xu)多(duo)規(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)綜合,因而(er)(er)是(shi)(shi)(shi)多(duo)樣(yang)(yang)性(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)統(tong)一(yi)”。在(zai)人(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)認(ren)識(shi)過程(cheng)中(zhong),概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)總是(shi)(shi)(shi)在(zai)“蒸發(fa)”表(biao)(biao)象(xiang)(xiang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)維(wei)(wei)進(jin)程(cheng)中(zhong),形(xing)(xing)成各種片面(mian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)、抽(chou)(chou)象(xiang)(xiang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding),并(bing)構(gou)成作為片面(mian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)、抽(chou)(chou)象(xiang)(xiang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)關(guan)于概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)義(yi)”式(shi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de) “命(ming)(ming)(ming)(ming)題(ti)(ti)(ti)”。這(zhe)(zhe)些“定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)義(yi)”式(shi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“命(ming)(ming)(ming)(ming)題(ti)(ti)(ti)”,在(zai)人(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)認(ren)識(shi)進(jin)程(cheng)中(zhong)不斷地(di)(di)被賦(fu)予新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)、多(duo)方面(mian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)性(xing),從而(er)(er)不斷地(di)(di)實現(xian)“具(ju)(ju)(ju)體的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)再現(xian)”,即不斷地(di)(di)達到新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“許(xu)(xu)多(duo)規(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)綜合”和(he)(he)“多(duo)樣(yang)(yang)性(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)統(tong)一(yi)”。這(zhe)(zhe)表(biao)(biao)明,概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創性(xing)”即概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“規(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)性(xing)”,并(bing)不是(shi)(shi)(shi)“無中(zhong)生有(you)”或“突發(fa)奇想(xiang)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)產物,而(er)(er)是(shi)(shi)(shi)在(zai)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)已有(you)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“抽(chou)(chou)象(xiang)(xiang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)基(ji)礎上,以(yi)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“命(ming)(ming)(ming)(ming)題(ti)(ti)(ti)”構(gou)成新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)義(yi)”,從而(er)(er)讓概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)實現(xian)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“具(ju)(ju)(ju)體的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)再現(xian)”。
需要辨析的(de)(de)(de)(de)(de)(de)是(shi)(shi)(shi)(shi),概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)所(suo)實(shi)現(xian)(xian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)“具(ju)體(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)再現(xian)(xian)”,不只是(shi)(shi)(shi)(shi)使(shi)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)獲得越(yue)來(lai)越(yue)具(ju)體(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)、越(yue)來(lai)越(yue)豐富的(de)(de)(de)(de)(de)(de)“規(gui)定(ding)性”,而(er)且是(shi)(shi)(shi)(shi)不斷地(di)否定(ding)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)所(suo)實(shi)現(xian)(xian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)“具(ju)體(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)再現(xian)(xian)”,在(zai)(zai)(zai)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想平(ping)臺和新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)理論空(kong)間中(zhong)(zhong)重(zhong)構概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)“許多規(gui)定(ding)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)綜合”和“多樣性的(de)(de)(de)(de)(de)(de)統一”。這就是(shi)(shi)(shi)(shi)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)在(zai)(zai)(zai)思(si)維(wei)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)進程中(zhong)(zhong)所(suo)實(shi)現(xian)(xian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)雙重(zhong)否定(ding)和雙重(zhong)超(chao)越(yue)——否定(ding)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)規(gui)定(ding)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)片面性而(er)達(da)到概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)具(ju)體(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)性,又(you)在(zai)(zai)(zai)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想平(ping)臺上否定(ding)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)規(gui)定(ding)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)具(ju)體(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)性而(er)在(zai)(zai)(zai)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)框架(jia)中(zhong)(zhong)重(zhong)構概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)具(ju)體(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)性。對此(ci),馬克思(si)曾經形(xing)象(xiang)化地(di)指出(chu):“人(ren)體(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)解(jie)(jie)(jie)剖(pou)(pou)(pou)對于猴體(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)解(jie)(jie)(jie)剖(pou)(pou)(pou)是(shi)(shi)(shi)(shi)一把鑰匙。”“猴體(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)解(jie)(jie)(jie)剖(pou)(pou)(pou)”是(shi)(shi)(shi)(shi)對“已往的(de)(de)(de)(de)(de)(de)歷(li)史(shi)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)“解(jie)(jie)(jie)剖(pou)(pou)(pou)”,“人(ren)體(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)解(jie)(jie)(jie)剖(pou)(pou)(pou)”則是(shi)(shi)(shi)(shi)對“現(xian)(xian)實(shi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)歷(li)史(shi)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)“解(jie)(jie)(jie)剖(pou)(pou)(pou)”。正是(shi)(shi)(shi)(shi)在(zai)(zai)(zai)“人(ren)體(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)解(jie)(jie)(jie)剖(pou)(pou)(pou)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想平(ping)臺上,才能在(zai)(zai)(zai)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想層次進行“猴體(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)解(jie)(jie)(jie)剖(pou)(pou)(pou)”,也就是(shi)(shi)(shi)(shi)在(zai)(zai)(zai)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原創性概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”所(suo)提供(gong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想平(ping)臺上,重(zhong)構新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)系統即形(xing)成新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)知識體(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)(ti)系。
概(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創(chuang)性”體現為(wei)概(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)新的(de)(de)(de)(de)“規定性”;概(gai)(gai)念(nian)(nian)“規定性”的(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創(chuang)性”則具體地體現在(zai)概(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)三重(zhong)新內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han):新的(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han)、新的(de)(de)(de)(de)時(shi)代(dai)(dai)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han)、新的(de)(de)(de)(de)文(wen)明(ming)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han)。任何一(yi)個(ge)(ge)概(gai)(gai)念(nian)(nian),都不僅具有直(zhi)接表述其(qi)規定性的(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han),而且(qie)(qie)在(zai)其(qi)思(si)想(xiang)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han)中蘊含(han)著構(gou)成(cheng)(cheng)其(qi)自(zi)身(shen)的(de)(de)(de)(de)現實的(de)(de)(de)(de)經驗基礎即(ji)時(shi)代(dai)(dai)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han),并且(qie)(qie)在(zai)其(qi)思(si)想(xiang)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han)和(he)(he)(he)時(shi)代(dai)(dai)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han)中蘊含(han)著對人(ren)類文(wen)明(ming)的(de)(de)(de)(de)總結、積淀和(he)(he)(he)升華,即(ji)文(wen)明(ming)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han)。因(yin)此(ci),概(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創(chuang)性”,總是以“揭示”已有概(gai)(gai)念(nian)(nian)規定性的(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han)、時(shi)代(dai)(dai)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han)和(he)(he)(he)文(wen)明(ming)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han)為(wei)前提,“賦予”概(gai)(gai)念(nian)(nian)規定以新的(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han)、時(shi)代(dai)(dai)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han)和(he)(he)(he)文(wen)明(ming)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han)。這個(ge)(ge)“揭示”和(he)(he)(he)“賦予”概(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)三重(zhong)內(nei)(nei)(nei)(nei)(nei)涵(han)(han)的(de)(de)(de)(de)過程,就是形(xing)成(cheng)(cheng)“原(yuan)創(chuang)性概(gai)(gai)念(nian)(nian)”的(de)(de)(de)(de)過程。
(1)“揭示 ”已(yi)有(you)概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)(xiang)內涵(han),考察它(ta)是(shi)(shi)以(yi)(yi)(yi)(yi)什(shen)么(me)樣(yang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)解釋原(yuan)則(ze)(ze)而(er)(er)(er)構(gou)成自(zi)己(ji)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)性(xing)(xing)(xing)(xing),它(ta)是(shi)(shi)在什(shen)么(me)樣(yang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)框架中、什(shen)么(me)樣(yang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)相互規(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)中而(er)(er)(er)構(gou)成自(zi)己(ji)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)性(xing)(xing)(xing)(xing),它(ta)是(shi)(shi)以(yi)(yi)(yi)(yi)怎(zen)(zen)樣(yang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)義和(he)(he)命(ming)題(ti)而(er)(er)(er)表述自(zi)己(ji)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)性(xing)(xing)(xing)(xing),進(jin)(jin)而(er)(er)(er)在總(zong)結新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)實(shi)踐經驗的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)基礎上,以(yi)(yi)(yi)(yi)新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)基本理(li)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)和(he)(he)新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)解釋原(yuan)則(ze)(ze)來變革概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)性(xing)(xing)(xing)(xing),從(cong)(cong)而(er)(er)(er)“賦予”概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)以(yi)(yi)(yi)(yi)“原(yuan)創(chuang)性(xing)(xing)(xing)(xing)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)(xiang)內涵(han),并提出(chu)關于概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)義”,以(yi)(yi)(yi)(yi)及(ji)闡釋這一定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)義的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)系列性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“命(ming)題(ti)”。(2)“揭示”已(yi)有(you)概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)(xiang)內涵(han)中的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)時(shi)(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)內涵(han),考察它(ta)是(shi)(shi)在什(shen)么(me)樣(yang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)時(shi)(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)條件下所(suo)形(xing)(xing)成的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)規(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding),是(shi)(shi)以(yi)(yi)(yi)(yi)什(shen)么(me)樣(yang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)實(shi)踐經驗為基礎總(zong)結和(he)(he)升華(hua)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)規(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding),它(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)規(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)具有(you)什(shen)么(me)樣(yang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)時(shi)(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)局限性(xing)(xing)(xing)(xing),進(jin)(jin)而(er)(er)(er)以(yi)(yi)(yi)(yi)“時(shi)(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)精(jing)神主題(ti)化”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)工(gong)作方式,把自(zi)己(ji)時(shi)(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)時(shi)(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)精(jing)神和(he)(he)認識成果融(rong)入到概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)規(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)之(zhi)中,從(cong)(cong)而(er)(er)(er)“賦予”概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)以(yi)(yi)(yi)(yi)原(yuan)創(chuang)性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)(xiang)內涵(han)。(3)“揭示”已(yi)有(you)概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)(xiang)內涵(han)中的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)文(wen)明(ming)(ming)(ming)(ming)內涵(han),考察它(ta)以(yi)(yi)(yi)(yi)何種(zhong)理(li)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)和(he)(he)以(yi)(yi)(yi)(yi)何種(zhong)方式總(zong)結和(he)(he)積(ji)淀了人類文(wen)明(ming)(ming)(ming)(ming),它(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)規(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)怎(zen)(zen)樣(yang)體現(xian)了“問題(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)人類性(xing)(xing)(xing)(xing)”和(he)(he)“思(si)想(xiang)(xiang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)普(pu)遍性(xing)(xing)(xing)(xing)”,它(ta)為人類的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)認識進(jin)(jin)步和(he)(he)文(wen)明(ming)(ming)(ming)(ming)發展提供了怎(zen)(zen)樣(yang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“階梯(ti)”和(he)(he)“支撐點”,從(cong)(cong)而(er)(er)(er)在總(zong)結和(he)(he)升華(hua)人類文(wen)明(ming)(ming)(ming)(ming)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)進(jin)(jin)程中,“賦予”概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)規(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)(gui)定(ding)(ding)(ding)(ding)(ding)以(yi)(yi)(yi)(yi)新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)文(wen)明(ming)(ming)(ming)(ming)內涵(han)。這就要(yao)求我們,以(yi)(yi)(yi)(yi)“立時(shi)(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)之(zhi)潮頭、通古今之(zhi)變化、發思(si)想(xiang)(xiang)之(zhi)先(xian)聲”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)使命(ming)和(he)(he)擔當,以(yi)(yi)(yi)(yi)“不忘本來、吸收外來、面向未來”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)視野和(he)(he)胸懷,不斷地“賦予”概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)以(yi)(yi)(yi)(yi)新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)(xiang)內涵(han)、時(shi)(shi)(shi)(shi)代(dai)(dai)內涵(han)和(he)(he)文(wen)明(ming)(ming)(ming)(ming)內涵(han),從(cong)(cong)而(er)(er)(er)不斷地凝練和(he)(he)形(xing)(xing)成建(jian)構(gou)新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)知識體系的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創(chuang)性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)”。
原(yuan)創(chuang)性概(gai)(gai)念(nian)(nian),凸顯的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)是(shi)概(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創(chuang)性”。概(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創(chuang)性”,其(qi)實(shi)(shi)(shi)質內(nei)(nei)容(rong)是(shi)賦(fu)予概(gai)(gai)念(nian)(nian)以(yi)(yi)(yi)新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思想(xiang)內(nei)(nei)涵(han)(han)、時(shi)代內(nei)(nei)涵(han)(han)和文明內(nei)(nei)涵(han)(han),即實(shi)(shi)(shi)現概(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“術(shu)(shu)語(yu)(yu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)革(ge)(ge)(ge)命”。因此,“原(yuan)創(chuang)性概(gai)(gai)念(nian)(nian)”有兩種基本的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)存在(zai)方(fang)(fang)式:一是(shi)以(yi)(yi)(yi)新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)術(shu)(shu)語(yu)(yu)表述新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思想(xiang)內(nei)(nei)涵(han)(han),這(zhe)就是(shi)所謂的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“新(xin)(xin)瓶(ping)裝(zhuang)新(xin)(xin)酒(jiu)”;二是(shi)以(yi)(yi)(yi)既有的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)術(shu)(shu)語(yu)(yu)表述新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思想(xiang)內(nei)(nei)涵(han)(han),這(zhe)就是(shi)所謂的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“舊(jiu)瓶(ping)裝(zhuang)新(xin)(xin)酒(jiu)”。這(zhe)兩種存在(zai)方(fang)(fang)式的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)最深層(ceng)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“共性”就在(zai)于,二者都(dou)(dou)(dou)賦(fu)予概(gai)(gai)念(nian)(nian)以(yi)(yi)(yi)新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思想(xiang)內(nei)(nei)涵(han)(han)、時(shi)代內(nei)(nei)涵(han)(han)和文明內(nei)(nei)涵(han)(han),都(dou)(dou)(dou)實(shi)(shi)(shi)現了“術(shu)(shu)語(yu)(yu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)革(ge)(ge)(ge)命”。以(yi)(yi)(yi)“術(shu)(shu)語(yu)(yu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)革(ge)(ge)(ge)命”來表述“原(yuan)創(chuang)性概(gai)(gai)念(nian)(nian)”,具有鮮(xian)明的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)現實(shi)(shi)(shi)針對性。提煉“原(yuan)創(chuang)性概(gai)(gai)念(nian)(nian)”,無論是(shi)“新(xin)(xin)瓶(ping)裝(zhuang)新(xin)(xin)酒(jiu)”,還是(shi)“舊(jiu)瓶(ping)裝(zhuang)新(xin)(xin)酒(jiu)”,其(qi)實(shi)(shi)(shi)質內(nei)(nei)容(rong)都(dou)(dou)(dou)是(shi)賦(fu)予概(gai)(gai)念(nian)(nian)“新(xin)(xin)內(nei)(nei)涵(han)(han)”,即實(shi)(shi)(shi)現“術(shu)(shu)語(yu)(yu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)革(ge)(ge)(ge)命”,因而都(dou)(dou)(dou)是(shi)極其(qi)艱難的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de),而不是(shi)輕而易舉的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)。離開概(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創(chuang)性”,離開概(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“新(xin)(xin)內(nei)(nei)涵(han)(han)”,離開概(gai)(gai)念(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“術(shu)(shu)語(yu)(yu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)革(ge)(ge)(ge)命”,專注于術(shu)(shu)語(yu)(yu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“新(xin)(xin)穎性”甚至(zhi)“新(xin)(xin)奇性”,就會導致以(yi)(yi)(yi)“編新(xin)(xin)詞(ci)”代替“新(xin)(xin)內(nei)(nei)涵(han)(han)”,也(ye)就是(shi)用“新(xin)(xin)瓶(ping)”裝(zhuang)“舊(jiu)酒(jiu)”,乃至(zhi)于以(yi)(yi)(yi)“新(xin)(xin)瓶(ping)”裝(zhuang)“假酒(jiu)”。這(zhe)是(shi)與凝練“原(yuan)創(chuang)性概(gai)(gai)念(nian)(nian)”背道而馳的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)。
在(zai)人(ren)(ren)(ren)(ren)類的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)認識(shi)進(jin)步和(he)(he)(he)(he)文明(ming)發(fa)展(zhan)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong),“原創(chuang)性概(gai)念(nian)”不(bu)僅(jin)具(ju)(ju)有(you)(you)重(zhong)大的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)學術價(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)值(zhi)(zhi)(zhi)和(he)(he)(he)(he)理(li)論(lun)意義(yi)(yi),而(er)且具(ju)(ju)有(you)(you)巨大的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)實踐(jian)價(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)值(zhi)(zhi)(zhi)和(he)(he)(he)(he)現實意義(yi)(yi)。以(yi)邏輯化(hua)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)念(nian)系統所(suo)構成的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)知(zhi)識(shi)體系,不(bu)僅(jin)是(shi)對(dui)經(jing)驗世(shi)界(jie)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規(gui)律性的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)描述和(he)(he)(he)(he)解(jie)釋,而(er)且是(shi)對(dui)人(ren)(ren)(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)全部(bu)思(si)想(xiang)和(he)(he)(he)(he)行為(wei)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)規(gui)范(fan)和(he)(he)(he)(he)引導(dao)。“原創(chuang)性概(gai)念(nian)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)內涵(han)、時代內涵(han)和(he)(he)(he)(he)文明(ming)內涵(han),不(bu)僅(jin)“標(biao)識(shi)”著人(ren)(ren)(ren)(ren)類所(suo)形成的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“世(shi)界(jie)圖景(jing)”,而(er)且“標(biao)識(shi)”著人(ren)(ren)(ren)(ren)類以(yi)怎(zen)(zen)樣(yang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)維方(fang)式(shi)(shi)形成自(zi)己(ji)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“世(shi)界(jie)圖景(jing)”,“標(biao)識(shi)”著人(ren)(ren)(ren)(ren)類以(yi)怎(zen)(zen)樣(yang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)價(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)值(zhi)(zhi)(zhi)觀念(nian)規(gui)范(fan)自(zi)己(ji)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)和(he)(he)(he)(he)行為(wei),“標(biao)識(shi)”著人(ren)(ren)(ren)(ren)類以(yi)怎(zen)(zen)樣(yang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)理(li)想(xiang)追(zhui)求去創(chuang)建自(zi)己(ji)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)未來。這(zhe)突(tu)出地(di)表(biao)(biao)現為(wei),在(zai)任何(he)一個(ge)社會中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong),總是(shi)充(chong)滿著價(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)值(zhi)(zhi)(zhi)觀的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)矛(mao)盾(dun)和(he)(he)(he)(he)沖突(tu)。在(zai)這(zhe)種矛(mao)盾(dun)和(he)(he)(he)(he)沖突(tu)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong),最主(zhu)要的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)是(shi)“社會”與“個(ge)人(ren)(ren)(ren)(ren)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)價(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)值(zhi)(zhi)(zhi)觀的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)矛(mao)盾(dun)和(he)(he)(he)(he)沖突(tu),并具(ju)(ju)體地(di)表(biao)(biao)現為(wei)社會的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)價(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)值(zhi)(zhi)(zhi)理(li)想(xiang)、價(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)值(zhi)(zhi)(zhi)規(gui)范(fan)、價(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)值(zhi)(zhi)(zhi)導(dao)向(xiang)同個(ge)人(ren)(ren)(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)價(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)值(zhi)(zhi)(zhi)期(qi)待、價(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)值(zhi)(zhi)(zhi)認同、價(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)值(zhi)(zhi)(zhi)取向(xiang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)矛(mao)盾(dun)。在(zai)這(zhe)對(dui)主(zhu)要矛(mao)盾(dun)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong),占有(you)(you)支配地(di)位的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)矛(mao)盾(dun)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)主(zhu)要方(fang)面,是(shi)社會的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)價(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)值(zhi)(zhi)(zhi)理(li)想(xiang)、價(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)值(zhi)(zhi)(zhi)規(gui)范(fan)和(he)(he)(he)(he)價(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)值(zhi)(zhi)(zhi)導(dao)向(xiang),并且總是(shi)凝練地(di)表(biao)(biao)達(da)為(wei)某個(ge)“原創(chuang)性概(gai)念(nian)”。在(zai)實現中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國式(shi)(shi)現代化(hua)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)偉(wei)大實踐(jian)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong),中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國共(gong)產黨人(ren)(ren)(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“人(ren)(ren)(ren)(ren)民對(dui)美好(hao)(hao)生活的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)向(xiang)往,就是(shi)我們的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)奮斗目(mu)標(biao)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)根(gen)本理(li)念(nian),就高度(du)凝練地(di)表(biao)(biao)述為(wei)“人(ren)(ren)(ren)(ren)民至上”這(zhe)個(ge)原創(chuang)性概(gai)念(nian)。正因為(wei)這(zhe)個(ge)原創(chuang)性概(gai)念(nian)集中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)地(di)、鮮明(ming)地(di)表(biao)(biao)達(da)了(le)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國共(gong)產黨人(ren)(ren)(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“初心(xin)”和(he)(he)(he)(he)“使命”,引領了(le)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國式(shi)(shi)現代化(hua)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)偉(wei)大實踐(jian),開拓了(le)實現人(ren)(ren)(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)全面發(fa)展(zhan)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)美好(hao)(hao)未來,因此成為(wei)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國特色(se)社會主(zhu)義(yi)(yi)思(si)想(xiang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)一個(ge)“標(biao)識(shi)性概(gai)念(nian)”。
三、關于“標識性概念”
概念的(de)“原(yuan)創性(xing)”,在于其(qi)(qi)以新的(de)思(si)想內(nei)涵、時代內(nei)涵和(he)文明內(nei)涵,構成人類認(ren)識進步(bu)和(he)文明發展的(de)新的(de)“階梯”和(he)“支撐點(dian)”;概念的(de)“標識性(xing)”則(ze)在于其(qi)(qi)在同類的(de)思(si)想體(ti)(ti)系、理論體(ti)(ti)系、學(xue)術體(ti)(ti)系中,“標識”該種體(ti)(ti)系所具有(you)的(de)“原(yuan)創性(xing)”“主體(ti)(ti)性(xing)”“自(zi)主性(xing)”。因此,我們把(ba)“標識”特定(ding)知識體(ti)(ti)系的(de)主體(ti)(ti)性(xing)、自(zi)主性(xing)的(de)概念稱(cheng)作“標識性(xing)概念”。
“標(biao)識(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”的(de)(de)(de)“標(biao)識(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)”,在于(yu)它集中地、凝(ning)練地、鮮(xian)明地“標(biao)識(shi)(shi)”了某種(zhong)思想(xiang)(xiang)(xiang)體(ti)(ti)系(xi)(xi)、理(li)(li)論(lun)(lun)(lun)體(ti)(ti)系(xi)(xi)、學術(shu)體(ti)(ti)系(xi)(xi)的(de)(de)(de)“主(zhu)體(ti)(ti)性(xing)(xing)(xing)(xing)”和(he)“自(zi)主(zhu)性(xing)(xing)(xing)(xing)”。具(ju)體(ti)(ti)言之(zhi),“標(biao)識(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”的(de)(de)(de)“標(biao)識(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)”,就在于(yu)它蘊含著(zhu)(zhu)構成該(gai)體(ti)(ti)系(xi)(xi)的(de)(de)(de)“基(ji)本理(li)(li)念(nian)(nian)(nian)(nian)”和(he)“解釋原(yuan)則”,它顯(xian)示了構成該(gai)體(ti)(ti)系(xi)(xi)的(de)(de)(de)概(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)框架(jia)和(he)概(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)統(tong)的(de)(de)(de)“普照的(de)(de)(de)光”和(he)“活的(de)(de)(de)靈魂”,它開(kai)拓了建(jian)構和(he)發展該(gai)體(ti)(ti)系(xi)(xi)的(de)(de)(de)“思想(xiang)(xiang)(xiang)平(ping)(ping)臺”和(he)“理(li)(li)論(lun)(lun)(lun)空間”。因此,無論(lun)(lun)(lun)是考察某種(zhong)知(zhi)識(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)是否(fou)具(ju)有(you)(you)和(he)具(ju)有(you)(you)怎樣的(de)(de)(de)“標(biao)識(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”,還(huan)是凝(ning)練構成某種(zhong)知(zhi)識(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)的(de)(de)(de)“標(biao)識(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”,主(zhu)要在于(yu)下述三個方面(mian):(1)具(ju)有(you)(you)主(zhu)體(ti)(ti)性(xing)(xing)(xing)(xing)和(he)自(zi)主(zhu)性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)基(ji)本理(li)(li)念(nian)(nian)(nian)(nian)和(he)解釋原(yuan)則;(2)具(ju)有(you)(you)主(zhu)體(ti)(ti)性(xing)(xing)(xing)(xing)和(he)自(zi)主(zhu)性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)思想(xiang)(xiang)(xiang)內涵和(he)文明內涵;(3)具(ju)有(you)(you)主(zhu)體(ti)(ti)性(xing)(xing)(xing)(xing)和(he)自(zi)主(zhu)性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)思想(xiang)(xiang)(xiang)平(ping)(ping)臺和(he)理(li)(li)論(lun)(lun)(lun)空間。這(zhe)里,我們(men)以馬克思的(de)(de)(de)理(li)(li)論(lun)(lun)(lun)巨著(zhu)(zhu)《資本論(lun)(lun)(lun)》為例,闡釋“標(biao)識(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”的(de)(de)(de)三重規(gui)定性(xing)(xing)(xing)(xing)及其(qi)意義(yi)。
《資(zi)(zi)本(ben)(ben)(ben)論(lun)(lun)》的(de)(de)(de)標識(shi)(shi)性(xing)(xing)概念(nian)就是“資(zi)(zi)本(ben)(ben)(ben)”。作(zuo)為(wei)關于(yu)“現(xian)代資(zi)(zi)本(ben)(ben)(ben)主義生產(chan)(chan)方式(shi)和(he)它所產(chan)(chan)生的(de)(de)(de)資(zi)(zi)產(chan)(chan)階級社會的(de)(de)(de)特殊(shu)的(de)(de)(de)運動規(gui)律”的(de)(de)(de)學(xue)說體(ti)系(xi),對于(yu)《資(zi)(zi)本(ben)(ben)(ben)論(lun)(lun)》的(de)(de)(de)“資(zi)(zi)本(ben)(ben)(ben)”概念(nian),馬(ma)克(ke)思不(bu)僅賦予其以“原(yuan)(yuan)創性(xing)(xing)”的(de)(de)(de)思想內(nei)涵、時(shi)代內(nei)涵和(he)文明內(nei)涵,而且(qie)使之成(cheng)為(wei)闡述和(he)論(lun)(lun)證(zheng)這一“特殊(shu)的(de)(de)(de)運動規(gui)律”的(de)(de)(de)原(yuan)(yuan)則(ze)性(xing)(xing)的(de)(de)(de)基本(ben)(ben)(ben)理念(nian)和(he)標識(shi)(shi)性(xing)(xing)的(de)(de)(de)解(jie)釋(shi)(shi)原(yuan)(yuan)則(ze)。正是在作(zuo)為(wei)《資(zi)(zi)本(ben)(ben)(ben)論(lun)(lun)》的(de)(de)(de)基本(ben)(ben)(ben)理念(nian)和(he)解(jie)釋(shi)(shi)原(yuan)(yuan)則(ze)的(de)(de)(de)意義上,“資(zi)(zi)本(ben)(ben)(ben)”才成(cheng)為(wei)馬(ma)克(ke)思的(de)(de)(de)《資(zi)(zi)本(ben)(ben)(ben)論(lun)(lun)》區別于(yu)其他所有(you)關于(yu)“資(zi)(zi)本(ben)(ben)(ben)”的(de)(de)(de)理論(lun)(lun)體(ti)系(xi)的(de)(de)(de)“標識(shi)(shi)性(xing)(xing)概念(nian)”。
“資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)”作(zuo)為(wei)(wei)(wei)《資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)論(lun)(lun)(lun)》的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)性(xing)(xing)概(gai)念(nian)”,集(ji)中地(di)體(ti)現(xian)(xian)在(zai)馬(ma)克(ke)思(si)(si)對“資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)原(yuan)(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)性(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)精辟闡(chan)釋(shi)(shi):“資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)不(bu)是物(wu),而(er)是一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)定(ding)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)、社(she)會的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)、屬(shu)于(yu)一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)定(ding)歷史社(she)會形態的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)生(sheng)產(chan)關(guan)系(xi)(xi),后者體(ti)現(xian)(xian)在(zai)一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)個(ge)(ge)物(wu)上(shang),并賦予(yu)這(zhe)(zhe)(zhe)個(ge)(ge)物(wu)以(yi)獨特的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)社(she)會性(xing)(xing)質(zhi)”。而(er)這(zhe)(zhe)(zhe)個(ge)(ge)“原(yuan)(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)性(xing)(xing)概(gai)念(nian)”之(zhi)所(suo)以(yi)成為(wei)(wei)(wei)《資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)論(lun)(lun)(lun)》的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“標(biao)(biao)識性(xing)(xing)概(gai)念(nian)”,則(ze)不(bu)僅(jin)在(zai)于(yu)馬(ma)克(ke)思(si)(si)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)”概(gai)念(nian)具有從“物(wu)和(he)物(wu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)關(guan)系(xi)(xi)”揭示(shi)(shi)出(chu)“人和(he)人的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)關(guan)系(xi)(xi)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)性(xing)(xing)”,而(er)且在(zai)于(yu)馬(ma)克(ke)思(si)(si)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)”概(gai)念(nian)是《資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)論(lun)(lun)(lun)》揭示(shi)(shi)資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)主(zhu)義運(yun)動規律的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)最為(wei)(wei)(wei)重(zhong)要的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)基(ji)本(ben)(ben)理念(nian)和(he)解釋(shi)(shi)原(yuan)(yuan)(yuan)(yuan)則(ze)。馬(ma)克(ke)思(si)(si)說:“在(zai)一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)切社(she)會形式中都有一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)種一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)定(ding)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)生(sheng)產(chan)決定(ding)其他(ta)一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)切生(sheng)產(chan)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)地(di)位和(he)影響,因而(er)它(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)關(guan)系(xi)(xi)也決定(ding)其他(ta)一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)切關(guan)系(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)地(di)位和(he)影響。這(zhe)(zhe)(zhe)是一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)種普(pu)照(zhao)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)光(guang),它(ta)掩蓋了一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)切其他(ta)色彩,改變著它(ta)們(men)(men)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)特點。這(zhe)(zhe)(zhe)是一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)種特殊的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)以(yi)太,它(ta)決定(ding)著它(ta)里面顯露出(chu)來的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)切存在(zai)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)比重(zhong)”。正(zheng)因為(wei)(wei)(wei)“資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)”是“資(zi)(zi)(zi)產(chan)階級社(she)會的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)支配一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)切的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)經濟(ji)權(quan)力”,是決定(ding)整個(ge)(ge)社(she)會的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)全部社(she)會關(guan)系(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“普(pu)照(zhao)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)光(guang)”和(he)“特殊的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)以(yi)太”,所(suo)以(yi)“資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)”才(cai)成為(wei)(wei)(wei)揭示(shi)(shi)資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)主(zhu)義的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“特殊的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)運(yun)動規律”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)基(ji)本(ben)(ben)理念(nian)和(he)解釋(shi)(shi)原(yuan)(yuan)(yuan)(yuan)則(ze),并因而(er)成為(wei)(wei)(wei)《資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)論(lun)(lun)(lun)》的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)名副其實的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“標(biao)(biao)識性(xing)(xing)概(gai)念(nian)”。把握(wo)(wo)到《資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)論(lun)(lun)(lun)》的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)”概(gai)念(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)性(xing)(xing)”,特別是把握(wo)(wo)到《資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)論(lun)(lun)(lun)》的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)”概(gai)念(nian)所(suo)蘊(yun)含的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)基(ji)本(ben)(ben)理念(nian)和(he)解釋(shi)(shi)原(yuan)(yuan)(yuan)(yuan)則(ze),我們(men)(men)就會把握(wo)(wo)到透(tou)(tou)視資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)主(zhu)義社(she)會的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“普(pu)照(zhao)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)光(guang)”,把握(wo)(wo)到透(tou)(tou)視資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)主(zhu)義社(she)會的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“特殊的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)運(yun)動規律”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“活的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)靈魂”。這(zhe)(zhe)(zhe)是馬(ma)克(ke)思(si)(si)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)”概(gai)念(nian)之(zhi)于(yu)《資(zi)(zi)(zi)本(ben)(ben)論(lun)(lun)(lun)》的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)真正(zheng)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“標(biao)(biao)識性(xing)(xing)”,也是我們(men)(men)理解和(he)形成“標(biao)(biao)識性(xing)(xing)概(gai)念(nian)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)典范。
《資(zi)本(ben)(ben)(ben)論(lun)》的(de)(de)(de)(de)“資(zi)本(ben)(ben)(ben)”作為(wei)透視和揭(jie)示資(zi)本(ben)(ben)(ben)主義(yi)運動(dong)(dong)規律的(de)(de)(de)(de)“普照(zhao)的(de)(de)(de)(de)光(guang)”和“活的(de)(de)(de)(de)靈魂”,它“照(zhao)亮(liang)”了構成《資(zi)本(ben)(ben)(ben)論(lun)》的(de)(de)(de)(de)概(gai)念(nian)系統,并賦予這個(ge)(ge)概(gai)念(nian)系統中的(de)(de)(de)(de)基本(ben)(ben)(ben)概(gai)念(nian)以新的(de)(de)(de)(de)思(si)想內涵、時代內涵和文明(ming)內涵。這個(ge)(ge)“普照(zhao)的(de)(de)(de)(de)光(guang)”或“活的(de)(de)(de)(de)靈魂”,就(jiu)是《資(zi)本(ben)(ben)(ben)論(lun)》從(cong)“物和物的(de)(de)(de)(de)關系”揭(jie)示“人和人的(de)(de)(de)(de)關系”的(de)(de)(de)(de)基本(ben)(ben)(ben)理(li)念(nian)和解釋(shi)原則(ze)。這個(ge)(ge)基本(ben)(ben)(ben)理(li)念(nian)和解釋(shi)原則(ze),直接地體現為(wei)《資(zi)本(ben)(ben)(ben)論(lun)》對“商品”“勞動(dong)(dong)”“貨幣”等一系列概(gai)念(nian)的(de)(de)(de)(de)“物的(de)(de)(de)(de)關系”與“人的(de)(de)(de)(de)關系”的(de)(de)(de)(de)“二重性”的(de)(de)(de)(de)剖析(xi)。
“資(zi)(zi)本(ben)(ben)不是(shi)(shi)物(wu)”,但它(ta)又(you)“體現在一(yi)個物(wu)上(shang)”,因此,關(guan)于“資(zi)(zi)本(ben)(ben)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)根本(ben)(ben)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)解釋原(yuan)則(ze)就(jiu)是(shi)(shi)把握其既(ji)是(shi)(shi)“物(wu)”又(you)不是(shi)(shi)“物(wu)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“二(er)(er)重(zhong)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”,并從“物(wu)和(he)(he)物(wu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)關(guan)系(xi)(xi)”中(zhong)揭示(shi)“人(ren)(ren)和(he)(he)人(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)關(guan)系(xi)(xi)”。正是(shi)(shi)以對(dui)(dui)“資(zi)(zi)本(ben)(ben)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)這個根本(ben)(ben)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)理(li)解為(wei)解釋原(yuan)則(ze),馬克(ke)(ke)思(si)賦予“商品(pin)(pin)”“勞(lao)(lao)動(dong)”“貨(huo)(huo)幣(bi)”等(deng)一(yi)系(xi)(xi)列概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)以新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)內涵(han),從而(er)(er)(er)形(xing)成了(le)(le)《資(zi)(zi)本(ben)(ben)論》的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)一(yi)系(xi)(xi)列“原(yuan)創(chuang)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”。構(gou)成《資(zi)(zi)本(ben)(ben)論》的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)開(kai)端概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)是(shi)(shi)“商品(pin)(pin)”,馬克(ke)(ke)思(si)對(dui)(dui)“商品(pin)(pin)”這個開(kai)端概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)分(fen)(fen)析(xi)(xi)就(jiu)是(shi)(shi)它(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“使(shi)用價(jia)值”與(yu)“交換價(jia)值”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“二(er)(er)重(zhong)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”。在對(dui)(dui)商品(pin)(pin)“二(er)(er)重(zhong)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)研究中(zhong),馬克(ke)(ke)思(si)創(chuang)造性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)地(di)提出了(le)(le)“勞(lao)(lao)動(dong)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“二(er)(er)重(zhong)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”——創(chuang)造商品(pin)(pin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)使(shi)用價(jia)值的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“具體勞(lao)(lao)動(dong)”與(yu)構(gou)成商品(pin)(pin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)交換價(jia)值的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“抽象(xiang)勞(lao)(lao)動(dong)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“二(er)(er)重(zhong)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”。在對(dui)(dui)用來(lai)交換的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)勞(lao)(lao)動(dong)產(chan)品(pin)(pin)即“商品(pin)(pin)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)歷(li)史性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)交換過(guo)(guo)程的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)分(fen)(fen)析(xi)(xi)中(zhong),也就(jiu)是(shi)(shi)對(dui)(dui)商品(pin)(pin)價(jia)值的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)實現方式及其歷(li)史形(xing)態的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)分(fen)(fen)析(xi)(xi)中(zhong),馬克(ke)(ke)思(si)又(you)深刻地(di)分(fen)(fen)析(xi)(xi)了(le)(le)“貨(huo)(huo)幣(bi)”作(zuo)(zuo)為(wei)“固定地(di)充當一(yi)般等(deng)價(jia)物(wu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)特殊商品(pin)(pin)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“二(er)(er)重(zhong)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”,揭示(shi)了(le)(le)“貨(huo)(huo)幣(bi)”作(zuo)(zuo)為(wei)“每(mei)個個人(ren)(ren)行使(shi)支(zhi)配別(bie)人(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)活動(dong)或支(zhi)配社(she)會財富的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)權(quan)力”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)本(ben)(ben)質,進而(er)(er)(er)揭示(shi)了(le)(le)資(zi)(zi)本(ben)(ben)主(zhu)(zhu)義社(she)會的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“以物(wu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)依賴性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)為(wei)基(ji)礎的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)人(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)獨立性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“人(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)歷(li)史形(xing)態”。在對(dui)(dui)商品(pin)(pin)、勞(lao)(lao)動(dong)、貨(huo)(huo)幣(bi)“二(er)(er)重(zhong)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)分(fen)(fen)析(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)基(ji)礎上(shang),馬克(ke)(ke)思(si)集中(zhong)地(di)考察了(le)(le)“作(zuo)(zuo)為(wei)貨(huo)(huo)幣(bi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)貨(huo)(huo)幣(bi)和(he)(he)作(zuo)(zuo)為(wei)資(zi)(zi)本(ben)(ben)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)貨(huo)(huo)幣(bi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)區別(bie)”,不僅揭示(shi)了(le)(le)“貨(huo)(huo)幣(bi)轉化為(wei)資(zi)(zi)本(ben)(ben)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)過(guo)(guo)程,并且深刻地(di)揭示(shi)了(le)(le)以貨(huo)(huo)幣(bi)增殖(zhi)為(wei)內容的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“沒(mei)有(you)限度(du)”和(he)(he)“沒(mei)有(you)止(zhi)境”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“資(zi)(zi)本(ben)(ben)邏輯”。這表明,“資(zi)(zi)本(ben)(ben)”作(zuo)(zuo)為(wei)《資(zi)(zi)本(ben)(ben)論》的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“標(biao)識性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”,它(ta)不僅“標(biao)識”了(le)(le)構(gou)成《資(zi)(zi)本(ben)(ben)論》的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)基(ji)本(ben)(ben)理(li)念(nian)(nian)(nian)和(he)(he)解釋原(yuan)則(ze),而(er)(er)(er)且“賦予”了(le)(le)《資(zi)(zi)本(ben)(ben)論》整(zheng)個概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)統以新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想(xiang)內涵(han),形(xing)成了(le)(le)一(yi)系(xi)(xi)列把握資(zi)(zi)本(ben)(ben)主(zhu)(zhu)義社(she)會的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創(chuang)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”,從而(er)(er)(er)建構(gou)了(le)(le)具有(you)主(zhu)(zhu)體性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)、自主(zhu)(zhu)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)《資(zi)(zi)本(ben)(ben)論》的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)學說體系(xi)(xi)。
“標(biao)(biao)(biao)識(shi)性(xing)(xing)概(gai)念(nian)”不僅“標(biao)(biao)(biao)識(shi)”著一種思想、理論、學術(shu)體系(xi)(xi)區別于其(qi)他同(tong)類體系(xi)(xi)的(de)(de)“主(zhu)體性(xing)(xing)”和(he)(he)(he)(he)“自主(zhu)性(xing)(xing)”,而且“標(biao)(biao)(biao)識(shi)”著這個(ge)“標(biao)(biao)(biao)識(shi)性(xing)(xing)概(gai)念(nian)”對于理解和(he)(he)(he)(he)建(jian)構思想、理論、學術(shu)體系(xi)(xi)的(de)(de)“范(fan)(fan)式(shi)(shi)性(xing)(xing)”和(he)(he)(he)(he)“典范(fan)(fan)性(xing)(xing)”。“資(zi)本(ben)”作為《資(zi)本(ben)論》的(de)(de)“標(biao)(biao)(biao)識(shi)性(xing)(xing)概(gai)念(nian)”,深刻地(di)體現和(he)(he)(he)(he)具體地(di)展(zhan)現了這種“范(fan)(fan)式(shi)(shi)性(xing)(xing)”和(he)(he)(he)(he)“典范(fan)(fan)性(xing)(xing)”。商品(pin)、勞(lao)動(dong)、貨幣、資(zi)本(ben)的(de)(de)“二(er)重(zhong)性(xing)(xing)”,本(ben)質上是“物(wu)(wu)(wu)和(he)(he)(he)(he)物(wu)(wu)(wu)的(de)(de)關系(xi)(xi)”與“人(ren)(ren)和(he)(he)(he)(he)人(ren)(ren)的(de)(de)關系(xi)(xi)”的(de)(de)“二(er)重(zhong)性(xing)(xing)”;以“物(wu)(wu)(wu)和(he)(he)(he)(he)物(wu)(wu)(wu)的(de)(de)關系(xi)(xi)”與“人(ren)(ren)和(he)(he)(he)(he)人(ren)(ren)的(de)(de)關系(xi)(xi)”的(de)(de)“二(er)重(zhong)性(xing)(xing)”透視和(he)(he)(he)(he)揭示(shi)“現實的(de)(de)人(ren)(ren)及其(qi)歷(li)史(shi)發展(zhan)”,不僅構成了馬克思恩(en)格斯所(suo)創(chuang)建(jian)的(de)(de)歷(li)史(shi)唯物(wu)(wu)(wu)主(zhu)義,而且為我們(men)歷(li)史(shi)唯物(wu)(wu)(wu)主(zhu)義地(di)研究(jiu)人(ren)(ren)類文(wen)明史(shi)、歷(li)史(shi)唯物(wu)(wu)(wu)主(zhu)義地(di)研究(jiu)“現實的(de)(de)歷(li)史(shi)”和(he)(he)(he)(he)創(chuang)建(jian)“文(wen)明新形(xing)態”,提(ti)供(gong)了以“資(zi)本(ben)”為“標(biao)(biao)(biao)識(shi)性(xing)(xing)概(gai)念(nian)”的(de)(de)“研究(jiu)范(fan)(fan)式(shi)(shi)”和(he)(he)(he)(he)“文(wen)本(ben)典范(fan)(fan)”。
以(yi)(yi)“資(zi)(zi)(zi)本(ben)”為(wei)“標(biao)識(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概念(nian)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)《資(zi)(zi)(zi)本(ben)論(lun)(lun)(lun)》,不(bu)只(zhi)是(shi)直接地揭(jie)示(shi)(shi)(shi)了(le)(le)(le)資(zi)(zi)(zi)本(ben)主(zhu)義(yi)(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“特殊的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)運動(dong)規(gui)律(lv)”,并且(qie)(qie)深層地揭(jie)示(shi)(shi)(shi)了(le)(le)(le)“人(ren)(ren)類歷史(shi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)發展規(gui)律(lv)”。恩格(ge)斯所(suo)概括的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)馬克(ke)思的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“兩大發現”,就集(ji)中地體現在以(yi)(yi)“資(zi)(zi)(zi)本(ben)”為(wei)“標(biao)識(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概念(nian)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)《資(zi)(zi)(zi)本(ben)論(lun)(lun)(lun)》之中。《資(zi)(zi)(zi)本(ben)論(lun)(lun)(lun)》所(suo)揭(jie)示(shi)(shi)(shi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“商(shang)品”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)使(shi)用價(jia)值(zhi)與(yu)(yu)交(jiao)換(huan)價(jia)值(zhi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“二(er)重(zhong)(zhong)性(xing)(xing)(xing)(xing)”,它(ta)所(suo)體現的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“物(wu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)有用性(xing)(xing)(xing)(xing)”與(yu)(yu)“勞(lao)(lao)動(dong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)交(jiao)換(huan)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“二(er)重(zhong)(zhong)性(xing)(xing)(xing)(xing)”,深層蘊含(han)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)是(shi)人(ren)(ren)類自身的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)自然(ran)性(xing)(xing)(xing)(xing)與(yu)(yu)社(she)會(hui)性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“二(er)重(zhong)(zhong)性(xing)(xing)(xing)(xing)”;構成商(shang)品二(er)重(zhong)(zhong)性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)勞(lao)(lao)動(dong)二(er)重(zhong)(zhong)性(xing)(xing)(xing)(xing),則(ze)表(biao)明體現于商(shang)品中的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)人(ren)(ren)與(yu)(yu)自然(ran)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)關(guan)系,并不(bu)是(shi)與(yu)(yu)人(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)勞(lao)(lao)動(dong)無關(guan)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)抽象的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)自然(ran)性(xing)(xing)(xing)(xing),而(er)(er)是(shi)以(yi)(yi)勞(lao)(lao)動(dong)創造使(shi)用價(jia)值(zhi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)自然(ran)性(xing)(xing)(xing)(xing),即人(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)社(she)會(hui)性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)自然(ran)性(xing)(xing)(xing)(xing);貨幣作為(wei)“固(gu)定地充當一般等(deng)價(jia)物(wu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)特殊產品”,不(bu)僅(jin)造成了(le)(le)(le)“毫(hao)不(bu)相(xiang)干的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)個(ge)(ge)人(ren)(ren)之間的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)互相(xiang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)和(he)全面(mian)依賴(lai)”,而(er)(er)且(qie)(qie)造成了(le)(le)(le)“以(yi)(yi)物(wu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)依賴(lai)性(xing)(xing)(xing)(xing)為(wei)基礎的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)人(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)獨立性(xing)(xing)(xing)(xing)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)歷史(shi)形(xing)態(tai)(tai),由這種(zhong)歷史(shi)形(xing)態(tai)(tai)所(suo)形(xing)成的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“普遍的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)社(she)會(hui)物(wu)質變(bian)(bian)換(huan)、全面(mian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)關(guan)系、多(duo)方面(mian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)需要以(yi)(yi)及全面(mian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)能力的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)體系”,則(ze)又為(wei)人(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“全面(mian)發展”和(he)“自由個(ge)(ge)性(xing)(xing)(xing)(xing)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)歷史(shi)形(xing)態(tai)(tai)“創造歷史(shi)條(tiao)件(jian)”。這表(biao)明,以(yi)(yi)“資(zi)(zi)(zi)本(ben)”為(wei)標(biao)識(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概念(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)《資(zi)(zi)(zi)本(ben)論(lun)(lun)(lun)》,不(bu)僅(jin)揭(jie)示(shi)(shi)(shi)了(le)(le)(le)資(zi)(zi)(zi)本(ben)主(zhu)義(yi)(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)運動(dong)規(gui)律(lv),而(er)(er)且(qie)(qie)通(tong)過揭(jie)示(shi)(shi)(shi)“一個(ge)(ge)復雜的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)社(she)會(hui)形(xing)式(shi)”即資(zi)(zi)(zi)本(ben)主(zhu)義(yi)(yi)社(she)會(hui)形(xing)式(shi),實現了(le)(le)(le)對社(she)會(hui)歷史(shi)發展規(gui)律(lv)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)揭(jie)示(shi)(shi)(shi)、對人(ren)(ren)類文明的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)歷史(shi)形(xing)態(tai)(tai)及其變(bian)(bian)革的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)揭(jie)示(shi)(shi)(shi)、對人(ren)(ren)類的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)未來前景(jing)和(he)理想(xiang)追求的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)揭(jie)示(shi)(shi)(shi)。這是(shi)以(yi)(yi)“資(zi)(zi)(zi)本(ben)”為(wei)“標(biao)識(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概念(nian)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)《資(zi)(zi)(zi)本(ben)論(lun)(lun)(lun)》的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)巨大的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“范式(shi)”意義(yi)(yi)和(he)“典(dian)范”意義(yi)(yi)。
“資本”作為(wei)《資本論(lun)(lun)》的(de)(de)(de)(de)“標(biao)(biao)(biao)識(shi)性(xing)(xing)概(gai)念(nian)”的(de)(de)(de)(de)典范(fan)意義,對于我(wo)們(men)(men)理解和(he)闡釋(shi)中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)自(zi)(zi)主(zhu)(zhu)知識(shi)體(ti)(ti)系的(de)(de)(de)(de)“標(biao)(biao)(biao)識(shi)性(xing)(xing)概(gai)念(nian)”,極(ji)具啟(qi)發(fa)性(xing)(xing)和(he)建設性(xing)(xing)。以“人民至上”為(wei)“初心”和(he)“使(shi)命”的(de)(de)(de)(de)中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)特(te)(te)色(se)社(she)會(hui)主(zhu)(zhu)義的(de)(de)(de)(de)偉大(da)(da)實(shi)(shi)踐(jian)和(he)思想(xiang)(xiang)體(ti)(ti)系,其實(shi)(shi)質內(nei)容是“中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)式(shi)現(xian)代(dai)(dai)化(hua)”。“中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)式(shi)現(xian)代(dai)(dai)化(hua)”為(wei)我(wo)們(men)(men)把握和(he)解釋(shi)中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)特(te)(te)色(se)社(she)會(hui)主(zhu)(zhu)義的(de)(de)(de)(de)偉大(da)(da)實(shi)(shi)踐(jian)和(he)思想(xiang)(xiang)體(ti)(ti)系提供(gong)了(le)基(ji)本理念(nian)和(he)解釋(shi)原則,為(wei)我(wo)們(men)(men)“把中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)經驗提升為(wei)中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)理論(lun)(lun)”提供(gong)了(le)具有(you)“學理性(xing)(xing)”和(he)“實(shi)(shi)踐(jian)智慧”的(de)(de)(de)(de)思想(xiang)(xiang)內(nei)涵、時代(dai)(dai)內(nei)涵和(he)文明(ming)內(nei)涵,為(wei)我(wo)們(men)(men)不斷地推(tui)進“實(shi)(shi)踐(jian)基(ji)礎上的(de)(de)(de)(de)理論(lun)(lun)創(chuang)新”開拓了(le)新的(de)(de)(de)(de)思想(xiang)(xiang)平臺和(he)理論(lun)(lun)空間。因(yin)此,“中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)式(shi)現(xian)代(dai)(dai)化(hua)”是中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)特(te)(te)色(se)社(she)會(hui)主(zhu)(zhu)義的(de)(de)(de)(de)偉大(da)(da)實(shi)(shi)踐(jian)和(he)思想(xiang)(xiang)體(ti)(ti)系的(de)(de)(de)(de)具有(you)創(chuang)造性(xing)(xing)、主(zhu)(zhu)體(ti)(ti)性(xing)(xing)、自(zi)(zi)主(zhu)(zhu)性(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)最具“標(biao)(biao)(biao)識(shi)性(xing)(xing)”的(de)(de)(de)(de)“標(biao)(biao)(biao)識(shi)性(xing)(xing)概(gai)念(nian)”。把握、理解、闡釋(shi)和(he)運用“中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)式(shi)現(xian)代(dai)(dai)化(hua)”這個“標(biao)(biao)(biao)識(shi)性(xing)(xing)概(gai)念(nian)”,是建構中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)自(zi)(zi)主(zhu)(zhu)知識(shi)體(ti)(ti)系的(de)(de)(de)(de)原則性(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)和(he)決定性(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)概(gai)念(nian)基(ji)礎。
“中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)式(shi)(shi)現(xian)(xian)代(dai)(dai)化(hua)(hua)”,首先“標識”了(le)(le)把握和(he)(he)(he)(he)闡釋中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)特色(se)社(she)(she)會(hui)(hui)主(zhu)義(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)偉大(da)實踐(jian)和(he)(he)(he)(he)思想體(ti)系的(de)(de)(de)(de)(de)基(ji)本(ben)(ben)(ben)理(li)念和(he)(he)(he)(he)解釋原(yuan)則。這個基(ji)本(ben)(ben)(ben)理(li)念和(he)(he)(he)(he)解釋原(yuan)則就(jiu)是(shi)(shi):“當代(dai)(dai)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)的(de)(de)(de)(de)(de)偉大(da)社(she)(she)會(hui)(hui)變革,不是(shi)(shi)簡單延續我國(guo)歷(li)(li)史文(wen)化(hua)(hua)的(de)(de)(de)(de)(de)母版(ban),不是(shi)(shi)簡單套用馬克思主(zhu)義(yi)經典作(zuo)家(jia)設想的(de)(de)(de)(de)(de)模板(ban),不是(shi)(shi)其他國(guo)家(jia)社(she)(she)會(hui)(hui)主(zhu)義(yi)實踐(jian)的(de)(de)(de)(de)(de)再版(ban),也(ye)不是(shi)(shi)國(guo)外現(xian)(xian)代(dai)(dai)化(hua)(hua)發展的(de)(de)(de)(de)(de)翻(fan)版(ban)”。這個基(ji)本(ben)(ben)(ben)理(li)念和(he)(he)(he)(he)解釋原(yuan)則,集(ji)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)地表述了(le)(le)“中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)式(shi)(shi)現(xian)(xian)代(dai)(dai)化(hua)(hua)”的(de)(de)(de)(de)(de)根本(ben)(ben)(ben)性(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)指(zhi)導思想:“科(ke)學(xue)(xue)社(she)(she)會(hui)(hui)主(zhu)義(yi)基(ji)本(ben)(ben)(ben)原(yuan)則不能丟,丟了(le)(le)就(jiu)不是(shi)(shi)社(she)(she)會(hui)(hui)主(zhu)義(yi)。同時,科(ke)學(xue)(xue)社(she)(she)會(hui)(hui)主(zhu)義(yi)也(ye)絕不是(shi)(shi)一成不變的(de)(de)(de)(de)(de)教(jiao)條”。因(yin)(yin)此(ci),“只有把科(ke)學(xue)(xue)社(she)(she)會(hui)(hui)主(zhu)義(yi)基(ji)本(ben)(ben)(ben)原(yuan)則同本(ben)(ben)(ben)國(guo)具(ju)體(ti)實際、歷(li)(li)史文(wen)化(hua)(hua)傳(chuan)統、時代(dai)(dai)要求緊密(mi)結合起來,在實踐(jian)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)不斷探索總結,才能把藍圖變為(wei)美好現(xian)(xian)實”。“中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)式(shi)(shi)現(xian)(xian)代(dai)(dai)化(hua)(hua)”這個“原(yuan)創(chuang)性(xing)概(gai)念”集(ji)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)地體(ti)現(xian)(xian)了(le)(le)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)特色(se)社(she)(she)會(hui)(hui)主(zhu)義(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)指(zhi)導思想和(he)(he)(he)(he)根本(ben)(ben)(ben)遵循,集(ji)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)地體(ti)現(xian)(xian)了(le)(le)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)特色(se)社(she)(she)會(hui)(hui)主(zhu)義(yi)思想的(de)(de)(de)(de)(de)基(ji)本(ben)(ben)(ben)理(li)念和(he)(he)(he)(he)解釋原(yuan)則,集(ji)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)地體(ti)現(xian)(xian)了(le)(le)“中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)式(shi)(shi)現(xian)(xian)代(dai)(dai)化(hua)(hua)”的(de)(de)(de)(de)(de)創(chuang)造性(xing)、主(zhu)體(ti)性(xing)、自(zi)主(zhu)性(xing),因(yin)(yin)此(ci),“中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)式(shi)(shi)現(xian)(xian)代(dai)(dai)化(hua)(hua)”是(shi)(shi)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)特色(se)社(she)(she)會(hui)(hui)主(zhu)義(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)原(yuan)則性(xing)和(he)(he)(he)(he)根本(ben)(ben)(ben)性(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)“標識性(xing)概(gai)念”,也(ye)是(shi)(shi)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)自(zi)主(zhu)知識體(ti)系的(de)(de)(de)(de)(de)原(yuan)則性(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)和(he)(he)(he)(he)根本(ben)(ben)(ben)性(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)“標識性(xing)概(gai)念”。
作為(wei)“標(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”的(de)(de)(de)(de)(de)“中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)式現(xian)代(dai)化”,既是建(jian)(jian)構中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)自(zi)(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)“普(pu)照的(de)(de)(de)(de)(de)光”,又是發(fa)展(zhan)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)自(zi)(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)“活(huo)的(de)(de)(de)(de)(de)靈魂(hun)”。中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)自(zi)(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi),是涵蓋全部社(she)會(hui)生(sheng)活(huo)和(he)(he)(he)(he)(he)各個學科領(ling)(ling)域(yu)的(de)(de)(de)(de)(de)多層(ceng)次的(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)統,是以(yi)(yi)多層(ceng)次的(de)(de)(de)(de)(de)具(ju)有(you)(you)主(zhu)(zhu)(zhu)體(ti)(ti)性(xing)(xing)(xing)(xing)、自(zi)(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)原(yuan)創性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)、標(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)構成(cheng)的(de)(de)(de)(de)(de)自(zi)(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)。中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)自(zi)(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)統,首先是以(yi)(yi)“中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)式現(xian)代(dai)化”為(wei)原(yuan)則(ze)(ze)性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)和(he)(he)(he)(he)(he)根本性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)“標(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”所建(jian)(jian)構的(de)(de)(de)(de)(de)具(ju)有(you)(you)主(zhu)(zhu)(zhu)體(ti)(ti)性(xing)(xing)(xing)(xing)、自(zi)(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)統。以(yi)(yi)“中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)式現(xian)代(dai)化”為(wei)根本標(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)的(de)(de)(de)(de)(de)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)自(zi)(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi),內(nei)容是極其豐富的(de)(de)(de)(de)(de),既包括(kuo)以(yi)(yi)創新(xin)、協(xie)調、綠色(se)、開放、共享為(wei)內(nei)涵的(de)(de)(de)(de)(de)原(yuan)創性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)“新(xin)發(fa)展(zhan)理(li)念(nian)(nian)(nian)(nian)”,又包括(kuo)以(yi)(yi)物質文(wen)(wen)(wen)明、政(zheng)治(zhi)文(wen)(wen)(wen)明、精神文(wen)(wen)(wen)明、社(she)會(hui)文(wen)(wen)(wen)明、生(sheng)態(tai)文(wen)(wen)(wen)明為(wei)對象(xiang)而形成(cheng)的(de)(de)(de)(de)(de)多序(xu)列(lie)的(de)(de)(de)(de)(de)原(yuan)創性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)和(he)(he)(he)(he)(he)標(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian),諸如社(she)會(hui)主(zhu)(zhu)(zhu)義(yi)市(shi)場經(jing)濟(ji)、社(she)會(hui)主(zhu)(zhu)(zhu)義(yi)民(min)主(zhu)(zhu)(zhu)政(zheng)治(zhi)、中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)特色(se)社(she)會(hui)主(zhu)(zhu)(zhu)義(yi)法治(zhi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)、社(she)會(hui)主(zhu)(zhu)(zhu)義(yi)先進文(wen)(wen)(wen)化、社(she)會(hui)主(zhu)(zhu)(zhu)義(yi)和(he)(he)(he)(he)(he)諧社(she)會(hui)、建(jian)(jian)設(she)生(sheng)態(tai)文(wen)(wen)(wen)明、建(jian)(jian)構開放型經(jing)濟(ji)新(xin)體(ti)(ti)制、構建(jian)(jian)人(ren)類命運共同(tong)體(ti)(ti)等一系(xi)(xi)列(lie)具(ju)有(you)(you)主(zhu)(zhu)(zhu)體(ti)(ti)性(xing)(xing)(xing)(xing)和(he)(he)(he)(he)(he)自(zi)(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)原(yuan)創性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)和(he)(he)(he)(he)(he)標(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)。這些原(yuan)創性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)“標(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)”了(le)“中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)式現(xian)代(dai)化”的(de)(de)(de)(de)(de)創建(jian)(jian)“人(ren)類文(wen)(wen)(wen)明新(xin)形態(tai)”的(de)(de)(de)(de)(de)基(ji)本理(li)念(nian)(nian)(nian)(nian)和(he)(he)(he)(he)(he)解(jie)釋原(yuan)則(ze)(ze),開拓了(le)建(jian)(jian)構中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)自(zi)(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)統的(de)(de)(de)(de)(de)思(si)想平(ping)臺(tai)和(he)(he)(he)(he)(he)理(li)論空(kong)間,并引領(ling)(ling)了(le)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)式現(xian)代(dai)化的(de)(de)(de)(de)(de)偉大實踐和(he)(he)(he)(he)(he)人(ren)類文(wen)(wen)(wen)明形態(tai)的(de)(de)(de)(de)(de)變革。這就要求我們,必須牢(lao)(lao)牢(lao)(lao)把(ba)握“中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)式現(xian)代(dai)化”這個“標(biao)(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”,以(yi)(yi)“中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)式現(xian)代(dai)化”為(wei)基(ji)本理(li)念(nian)(nian)(nian)(nian)和(he)(he)(he)(he)(he)解(jie)釋原(yuan)則(ze)(ze)、研究范(fan)式和(he)(he)(he)(he)(he)思(si)想平(ping)臺(tai)建(jian)(jian)構中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)自(zi)(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)。
建(jian)(jian)(jian)(jian)構(gou)(gou)(gou)中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)識(shi)體(ti)系(xi),其基礎(chu)性(xing)(xing)(xing)(xing)工(gong)作(zuo)是(shi)(shi)(shi)各個(ge)學(xue)(xue)科以(yi)(yi)專(zhuan)業(ye)化(hua)(hua)、學(xue)(xue)理(li)化(hua)(hua)、體(ti)系(xi)化(hua)(hua)方式(shi),在總(zong)結(jie)“中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)經(jing)驗(yan)(yan)”的(de)(de)(de)(de)基礎(chu)上(shang)形(xing)成(cheng)“中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)理(li)論(lun)(lun)(lun)”。具體(ti)言之,就(jiu)是(shi)(shi)(shi)面向(xiang)中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)特色(se)社(she)會主(zhu)(zhu)(zhu)義的(de)(de)(de)(de)偉大(da)實(shi)踐(jian)(jian),提(ti)煉(lian)出(chu)一(yi)系(xi)列(lie)(lie)“有(you)學(xue)(xue)理(li)性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)新(xin)(xin)(xin)理(li)論(lun)(lun)(lun)”,概(gai)(gai)括出(chu)一(yi)系(xi)列(lie)(lie)“有(you)規律性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)新(xin)(xin)(xin)實(shi)踐(jian)(jian)”,形(xing)成(cheng)一(yi)系(xi)列(lie)(lie)具有(you)主(zhu)(zhu)(zhu)體(ti)性(xing)(xing)(xing)(xing)和(he)自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)“原創(chuang)性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”和(he)“標識(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”,建(jian)(jian)(jian)(jian)構(gou)(gou)(gou)具有(you)新(xin)(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)思想內(nei)涵(han)(han)、時代內(nei)涵(han)(han)、文明內(nei)涵(han)(han)的(de)(de)(de)(de)多(duo)序(xu)列(lie)(lie)、多(duo)層(ceng)次(ci)的(de)(de)(de)(de)邏輯(ji)化(hua)(hua)的(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)系(xi)統(tong)。“哲學(xue)(xue)社(she)會科學(xue)(xue)創(chuang)新(xin)(xin)(xin)可(ke)大(da)可(ke)小,揭示一(yi)條規律是(shi)(shi)(shi)創(chuang)新(xin)(xin)(xin),提(ti)出(chu)一(yi)種學(xue)(xue)說是(shi)(shi)(shi)創(chuang)新(xin)(xin)(xin),闡明一(yi)個(ge)道理(li)是(shi)(shi)(shi)創(chuang)新(xin)(xin)(xin),創(chuang)造(zao)一(yi)種解決問題的(de)(de)(de)(de)辦法(fa)(fa)也是(shi)(shi)(shi)創(chuang)新(xin)(xin)(xin)”。建(jian)(jian)(jian)(jian)構(gou)(gou)(gou)中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)識(shi)體(ti)系(xi),最(zui)為(wei)根本的(de)(de)(de)(de),就(jiu)是(shi)(shi)(shi)以(yi)(yi)“中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)式(shi)現代化(hua)(hua)”為(wei)“普(pu)照的(de)(de)(de)(de)光”和(he)“活的(de)(de)(de)(de)靈魂”,“以(yi)(yi)我(wo)們正(zheng)在做(zuo)的(de)(de)(de)(de)事情為(wei)中(zhong)(zhong)心,從(cong)(cong)(cong)我(wo)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)改革發展(zhan)的(de)(de)(de)(de)實(shi)踐(jian)(jian)中(zhong)(zhong)挖掘(jue)新(xin)(xin)(xin)材料、發現新(xin)(xin)(xin)問題、提(ti)出(chu)新(xin)(xin)(xin)觀點、構(gou)(gou)(gou)建(jian)(jian)(jian)(jian)新(xin)(xin)(xin)理(li)論(lun)(lun)(lun)”。例如,從(cong)(cong)(cong)我(wo)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)農(nong)村(cun)改革的(de)(de)(de)(de)實(shi)踐(jian)(jian)經(jing)驗(yan)(yan)中(zhong)(zhong)提(ti)煉(lian)出(chu)的(de)(de)(de)(de)“家庭承(cheng)包”“鄉鎮企(qi)業(ye)”“村(cun)民自(zi)治(zhi)”等概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian),從(cong)(cong)(cong)我(wo)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)法(fa)(fa)治(zhi)建(jian)(jian)(jian)(jian)設的(de)(de)(de)(de)實(shi)踐(jian)(jian)經(jing)驗(yan)(yan)中(zhong)(zhong)提(ti)煉(lian)出(chu)的(de)(de)(de)(de)“良法(fa)(fa)善治(zhi)”“法(fa)(fa)治(zhi)政(zheng)府”“公正(zheng)司法(fa)(fa)”等概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian),從(cong)(cong)(cong)我(wo)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)社(she)會建(jian)(jian)(jian)(jian)設的(de)(de)(de)(de)實(shi)踐(jian)(jian)經(jing)驗(yan)(yan)中(zhong)(zhong)提(ti)煉(lian)出(chu)的(de)(de)(de)(de)“十大(da)階層(ceng)”“倒丁字型(xing)(xing)結(jie)構(gou)(gou)(gou)”“網格化(hua)(hua)治(zhi)理(li)”等概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian),從(cong)(cong)(cong)我(wo)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)政(zheng)治(zhi)建(jian)(jian)(jian)(jian)設的(de)(de)(de)(de)實(shi)踐(jian)(jian)經(jing)驗(yan)(yan)中(zhong)(zhong)提(ti)煉(lian)出(chu)的(de)(de)(de)(de)“全過(guo)程人民民主(zhu)(zhu)(zhu)”“新(xin)(xin)(xin)型(xing)(xing)舉國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)體(ti)制”“新(xin)(xin)(xin)型(xing)(xing)政(zheng)黨制度”等概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian),就(jiu)從(cong)(cong)(cong)不同領域(yu)提(ti)煉(lian)出(chu)了多(duo)序(xu)列(lie)(lie)、多(duo)層(ceng)次(ci)的(de)(de)(de)(de)具有(you)原創(chuang)性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)標識(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)。這就(jiu)要求我(wo)們,在“用中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)道理(li)總(zong)結(jie)好中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)經(jing)驗(yan)(yan)”并(bing)“把中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)經(jing)驗(yan)(yan)提(ti)升(sheng)為(wei)中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)理(li)論(lun)(lun)(lun)”的(de)(de)(de)(de)進程中(zhong)(zhong),以(yi)(yi)專(zhuan)業(ye)化(hua)(hua)、學(xue)(xue)理(li)化(hua)(hua)、體(ti)系(xi)化(hua)(hua)方式(shi),不斷(duan)地提(ti)煉(lian)出(chu)多(duo)層(ceng)次(ci)的(de)(de)(de)(de)具有(you)“原創(chuang)性(xing)(xing)(xing)(xing)”“標識(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)”的(de)(de)(de)(de)系(xi)列(lie)(lie)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian),奠(dian)定中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)識(shi)體(ti)系(xi)的(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)基礎(chu),切(qie)實(shi)地形(xing)成(cheng)中(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)識(shi)體(ti)系(xi)的(de)(de)(de)(de)總(zong)體(ti)性(xing)(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)和(he)各個(ge)領域(yu)的(de)(de)(de)(de)邏輯(ji)化(hua)(hua)的(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)系(xi)統(tong)。
四、用(yong)理論思維(wei)提煉(lian)原(yuan)創(chuang)性、標(biao)識(shi)性概念
在(zai)紀念馬(ma)克思誕辰200周(zhou)年大(da)會上(shang)的講話中,習近平總書記引(yin)證恩格斯(si)關(guan)于“一(yi)個民(min)族(zu)(zu)要想站在(zai)科學的最高峰,就一(yi)刻(ke)(ke)也不(bu)(bu)能沒有理論思維”的論斷,并強調(diao)指出(chu)“中華民(min)族(zu)(zu)要實現(xian)偉大(da)復興(xing),也同樣一(yi)刻(ke)(ke)不(bu)(bu)能沒有理論思維”。建構中國自主(zhu)知(zhi)識(shi)體(ti)系,提煉原(yuan)創性(xing)、標識(shi)性(xing)概念,就必(bi)須自覺地運(yun)用理論思維,并不(bu)(bu)斷提升我們(men)的理論思維能力。
“理(li)(li)(li)論(lun)(lun)(lun)”是規(gui)范人的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)(si)想(xiang)(xiang)(xiang)和(he)(he)(he)行(xing)為(wei)(wei)(wei)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)各種(zhong)(zhong)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)(xi)統,“理(li)(li)(li)論(lun)(lun)(lun)思(si)(si)維(wei)(wei)(wei)”是用理(li)(li)(li)論(lun)(lun)(lun)把握現(xian)實(shi)(shi)(shi)、引領實(shi)(shi)(shi)踐(jian)(jian)、塑造文明(ming)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)(si)維(wei)(wei)(wei)方式和(he)(he)(he)思(si)(si)想(xiang)(xiang)(xiang)力(li)量。用理(li)(li)(li)論(lun)(lun)(lun)思(si)(si)維(wei)(wei)(wei)提(ti)煉“原(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)(chuang)(chuang)性(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”和(he)(he)(he)“標(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”,絕(jue)(jue)不(bu)(bu)是抽象(xiang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)、空洞的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de),而(er)是具(ju)體(ti)(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)、切實(shi)(shi)(shi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)。馬(ma)克思(si)(si)在《資本論(lun)(lun)(lun)》序(xu)言中(zhong)說:“分(fen)析(xi)經濟(ji)形(xing)(xing)式,既不(bu)(bu)能用顯微(wei)鏡,也不(bu)(bu)能用化學試劑。二者(zhe)都必須用抽象(xiang)力(li)來(lai)代替”。對此(ci),馬(ma)克思(si)(si)還強(qiang)調指(zhi)出(chu),以“抽象(xiang)力(li)”“分(fen)析(xi)經濟(ji)形(xing)(xing)式”,這絕(jue)(jue)不(bu)(bu)是“斤(jin)斤(jin)計較”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“瑣事”,而(er)是“顯微(wei)解剖學所要做的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)那種(zhong)(zhong)瑣事”。以理(li)(li)(li)論(lun)(lun)(lun)思(si)(si)維(wei)(wei)(wei)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“抽象(xiang)力(li)”總結實(shi)(shi)(shi)踐(jian)(jian)經驗,提(ti)煉“原(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)(chuang)(chuang)性(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”和(he)(he)(he)“標(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”,建構(gou)中(zhong)國自主知(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)基(ji)礎(chu),這突出(chu)地體(ti)(ti)現(xian)在下(xia)述五個方面:(1)“總結”實(shi)(shi)(shi)踐(jian)(jian)經驗并(bing)(bing)“概(gai)(gai)括出(chu)有(you)(you)規(gui)律(lv)性(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新實(shi)(shi)(shi)踐(jian)(jian)”,為(wei)(wei)(wei)形(xing)(xing)成(cheng)(cheng)原(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)(chuang)(chuang)性(xing)、標(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)奠定(ding)堅實(shi)(shi)(shi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)實(shi)(shi)(shi)踐(jian)(jian)經驗基(ji)礎(chu);(2)“發現(xian)”實(shi)(shi)(shi)踐(jian)(jian)提(ti)出(chu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新問題(ti)并(bing)(bing)分(fen)析(xi)這些問題(ti)所包含的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)諸種(zhong)(zhong)矛(mao)盾,為(wei)(wei)(wei)形(xing)(xing)成(cheng)(cheng)原(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)(chuang)(chuang)性(xing)、標(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)“篩選(xuan)”實(shi)(shi)(shi)踐(jian)(jian)向理(li)(li)(li)論(lun)(lun)(lun)提(ti)出(chu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)現(xian)實(shi)(shi)(shi)問題(ti);(3)“揭示(shi)”新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)實(shi)(shi)(shi)踐(jian)(jian)經驗與已有(you)(you)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)知(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)之間的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)矛(mao)盾,進而(er)揭示(shi)已有(you)(you)知(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)(xi)統的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)(si)想(xiang)(xiang)(xiang)內(nei)涵(han)(han)、時代內(nei)涵(han)(han)和(he)(he)(he)文明(ming)內(nei)涵(han)(han),為(wei)(wei)(wei)形(xing)(xing)成(cheng)(cheng)原(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)(chuang)(chuang)性(xing)、標(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)“篩選(xuan)”專業(ye)化、學理(li)(li)(li)化的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)理(li)(li)(li)論(lun)(lun)(lun)問題(ti);(4)“賦(fu)予”概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)以新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)(si)想(xiang)(xiang)(xiang)內(nei)涵(han)(han)、時代內(nei)涵(han)(han)和(he)(he)(he)文明(ming)內(nei)涵(han)(han),為(wei)(wei)(wei)形(xing)(xing)成(cheng)(cheng)原(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)(chuang)(chuang)性(xing)、標(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)達成(cheng)(cheng)新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“許多(duo)(duo)規(gui)定(ding)性(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)綜合”和(he)(he)(he)“多(duo)(duo)樣性(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)統一”,即達成(cheng)(cheng)在新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)(si)想(xiang)(xiang)(xiang)平臺和(he)(he)(he)理(li)(li)(li)論(lun)(lun)(lun)空間中(zhong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“具(ju)體(ti)(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)再現(xian)”;(5)“形(xing)(xing)成(cheng)(cheng)”具(ju)有(you)(you)新內(nei)涵(han)(han)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)(yuan)(yuan)創(chuang)(chuang)(chuang)性(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”,并(bing)(bing)以標(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)一種(zhong)(zhong)知(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)(思(si)(si)想(xiang)(xiang)(xiang)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)、理(li)(li)(li)論(lun)(lun)(lun)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)、學術體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi))的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)主體(ti)(ti)性(xing)和(he)(he)(he)自主性(xing)為(wei)(wei)(wei)標(biao)準,提(ti)煉該(gai)種(zhong)(zhong)知(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“標(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”,進而(er)以“標(biao)識(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)基(ji)本理(li)(li)(li)念(nian)(nian)(nian)(nian)和(he)(he)(he)解釋(shi)原(yuan)(yuan)(yuan)則所構(gou)成(cheng)(cheng)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)(si)想(xiang)(xiang)(xiang)平臺和(he)(he)(he)理(li)(li)(li)論(lun)(lun)(lun)空間,建構(gou)新的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)知(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)邏輯化的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)(nian)系(xi)(xi)(xi)統。
建(jian)構中國(guo)自主(zhu)知識(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)理(li)(li)(li)論思(si)(si)(si)(si)(si)維(wei),從根(gen)本上說,就是(shi)解放(fang)思(si)(si)(si)(si)(si)想(xiang)與(yu)實(shi)(shi)(shi)事(shi)(shi)求(qiu)是(shi)相(xiang)統一(yi)(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)理(li)(li)(li)論思(si)(si)(si)(si)(si)維(wei)。實(shi)(shi)(shi)事(shi)(shi)求(qiu)是(shi),就是(shi)從客(ke)(ke)觀(guan)存(cun)在的(de)(de)(de)(de)(de)事(shi)(shi)物出(chu)(chu)發(fa)(fa)(fa),在實(shi)(shi)(shi)踐(jian)(jian)(jian)的(de)(de)(de)(de)(de)過程(cheng)中發(fa)(fa)(fa)現(xian)(xian)(xian)和掌握事(shi)(shi)物的(de)(de)(de)(de)(de)運動(dong)規律,達到思(si)(si)(si)(si)(si)想(xiang)與(yu)實(shi)(shi)(shi)際相(xiang)符合、主(zhu)觀(guan)與(yu)客(ke)(ke)觀(guan)相(xiang)統一(yi)(yi);解放(fang)思(si)(si)(si)(si)(si)想(xiang),就是(shi)變革思(si)(si)(si)(si)(si)想(xiang)與(yu)實(shi)(shi)(shi)際相(xiang)割裂、主(zhu)觀(guan)與(yu)客(ke)(ke)觀(guan)相(xiang)背(bei)離的(de)(de)(de)(de)(de)思(si)(si)(si)(si)(si)想(xiang)觀(guan)念,與(yu)時(shi)俱(ju)進地(di)實(shi)(shi)(shi)現(xian)(xian)(xian)思(si)(si)(si)(si)(si)想(xiang)與(yu)實(shi)(shi)(shi)際相(xiang)符合、主(zhu)觀(guan)與(yu)客(ke)(ke)觀(guan)相(xiang)統一(yi)(yi),推進實(shi)(shi)(shi)踐(jian)(jian)(jian)創(chuang)新(xin)(xin)和實(shi)(shi)(shi)踐(jian)(jian)(jian)基(ji)礎上的(de)(de)(de)(de)(de)理(li)(li)(li)論創(chuang)新(xin)(xin)。理(li)(li)(li)論是(shi)思(si)(si)(si)(si)(si)想(xiang)中的(de)(de)(de)(de)(de)現(xian)(xian)(xian)實(shi)(shi)(shi)。任(ren)何真(zhen)正的(de)(de)(de)(de)(de)理(li)(li)(li)論問(wen)(wen)題(ti)(ti)都源于時(shi)代(dai)(dai)性(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)現(xian)(xian)(xian)實(shi)(shi)(shi)問(wen)(wen)題(ti)(ti),任(ren)何時(shi)代(dai)(dai)性(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)現(xian)(xian)(xian)實(shi)(shi)(shi)問(wen)(wen)題(ti)(ti)都蘊含(han)重大的(de)(de)(de)(de)(de)理(li)(li)(li)論問(wen)(wen)題(ti)(ti)。“要推出(chu)(chu)具有獨創(chuang)性(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)研究成(cheng)果,就要從我國(guo)實(shi)(shi)(shi)際出(chu)(chu)發(fa)(fa)(fa),堅(jian)持(chi)實(shi)(shi)(shi)踐(jian)(jian)(jian)的(de)(de)(de)(de)(de)觀(guan)點、歷史的(de)(de)(de)(de)(de)觀(guan)點、辯證的(de)(de)(de)(de)(de)觀(guan)點、發(fa)(fa)(fa)展(zhan)的(de)(de)(de)(de)(de)觀(guan)點,在實(shi)(shi)(shi)踐(jian)(jian)(jian)中認(ren)識(shi)(shi)真(zhen)理(li)(li)(li)、檢驗真(zhen)理(li)(li)(li)、發(fa)(fa)(fa)展(zhan)真(zhen)理(li)(li)(li)”。只有堅(jian)持(chi)解放(fang)思(si)(si)(si)(si)(si)想(xiang)與(yu)實(shi)(shi)(shi)事(shi)(shi)求(qiu)是(shi)相(xiang)統一(yi)(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)理(li)(li)(li)論思(si)(si)(si)(si)(si)維(wei),才能不斷地(di)從中國(guo)特色社會主(zhu)義(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)偉大實(shi)(shi)(shi)踐(jian)(jian)(jian)中“提(ti)煉出(chu)(chu)有學理(li)(li)(li)性(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)新(xin)(xin)理(li)(li)(li)論,概(gai)括出(chu)(chu)有規律性(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)新(xin)(xin)實(shi)(shi)(shi)踐(jian)(jian)(jian)”,賦予概(gai)念新(xin)(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)思(si)(si)(si)(si)(si)想(xiang)內(nei)涵、時(shi)代(dai)(dai)內(nei)涵和文明內(nei)涵,形(xing)成(cheng)一(yi)(yi)系(xi)列原(yuan)創(chuang)性(xing)(xing)(xing)概(gai)念并提(ti)煉出(chu)(chu)顯示其(qi)主(zhu)體(ti)(ti)性(xing)(xing)(xing)、自主(zhu)性(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)標識(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)概(gai)念,奠定(ding)中國(guo)自主(zhu)知識(shi)(shi)體(ti)(ti)系(xi)的(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)念基(ji)礎。
“理(li)論(lun)(lun)(lun)(lun)(lun)思(si)(si)維(wei)的(de)(de)(de)(de)起(qi)點(dian)決定著理(li)論(lun)(lun)(lun)(lun)(lun)創(chuang)(chuang)新(xin)的(de)(de)(de)(de)結(jie)果”。改革(ge)(ge)開放(fang)(fang)(fang)以來(lai),在(zai)解放(fang)(fang)(fang)思(si)(si)想(xiang)與實(shi)(shi)事求是相統(tong)一(yi)的(de)(de)(de)(de)理(li)論(lun)(lun)(lun)(lun)(lun)思(si)(si)維(wei)的(de)(de)(de)(de)“起(qi)點(dian)”上(shang),變(bian)(bian)革(ge)(ge)了(le)(le)兩極對立、非此即彼的(de)(de)(de)(de)思(si)(si)維(wei)方式(shi)(shi),變(bian)(bian)革(ge)(ge)了(le)(le)唯上(shang)唯書(shu)、教(jiao)條主(zhu)義的(de)(de)(de)(de)研(yan)究方式(shi)(shi),變(bian)(bian)革(ge)(ge)了(le)(le)生搬硬(ying)套、僵(jiang)化(hua)枯燥的(de)(de)(de)(de)話語方式(shi)(shi),以中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)特色(se)社會(hui)(hui)主(zhu)義的(de)(de)(de)(de)偉大實(shi)(shi)踐為基礎,提煉出(chu)了(le)(le)以“中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)式(shi)(shi)現(xian)代化(hua)”為根本(ben)標識(shi)(shi)(shi)的(de)(de)(de)(de)一(yi)系(xi)列原創(chuang)(chuang)性和(he)標識(shi)(shi)(shi)性概念,形成了(le)(le)建構中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)自主(zhu)知識(shi)(shi)(shi)體系(xi)的(de)(de)(de)(de)思(si)(si)想(xiang)平臺和(he)理(li)論(lun)(lun)(lun)(lun)(lun)空(kong)間。“‘第(di)二(er)個結(jie)合(he)’是又一(yi)次的(de)(de)(de)(de)思(si)(si)想(xiang)解放(fang)(fang)(fang),讓我們(men)能夠在(zai)更廣(guang)闊的(de)(de)(de)(de)文(wen)化(hua)空(kong)間中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong),充分運(yun)用中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)華(hua)優秀傳(chuan)統(tong)文(wen)化(hua)的(de)(de)(de)(de)寶貴資源,探索面向未來(lai)的(de)(de)(de)(de)理(li)論(lun)(lun)(lun)(lun)(lun)和(he)制度創(chuang)(chuang)新(xin)”。“第(di)二(er)個結(jie)合(he)”為我們(men)提出(chu)了(le)(le)“建設(she)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)華(hua)民族現(xian)代文(wen)明”的(de)(de)(de)(de)新(xin)的(de)(de)(de)(de)文(wen)化(hua)使命,構成了(le)(le)建構中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)自主(zhu)知識(shi)(shi)(shi)體系(xi)的(de)(de)(de)(de)理(li)論(lun)(lun)(lun)(lun)(lun)思(si)(si)維(wei)的(de)(de)(de)(de)新(xin)的(de)(de)(de)(de)“起(qi)點(dian)”。在(zai)這個新(xin)的(de)(de)(de)(de)“起(qi)點(dian)”上(shang),中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)華(hua)文(wen)明的(de)(de)(de)(de)突出(chu)的(de)(de)(de)(de)連續性、創(chuang)(chuang)新(xin)性、統(tong)一(yi)性、包容性、和(he)平性,中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)華(hua)優秀傳(chuan)統(tong)文(wen)化(hua)的(de)(de)(de)(de)“天(tian)(tian)下為公”的(de)(de)(de)(de)社會(hui)(hui)理(li)想(xiang)、“民惟(wei)邦本(ben)”的(de)(de)(de)(de)民本(ben)思(si)(si)想(xiang)、“自強不息”的(de)(de)(de)(de)奮斗精神,中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)華(hua)民族求索“天(tian)(tian)人之(zhi)際”、探索“人己(ji)關(guan)系(xi)”、反(fan)省“理(li)欲關(guan)系(xi)”、追求“修齊(qi)治(zhi)平”的(de)(de)(de)(de)理(li)性思(si)(si)辨(bian)和(he)實(shi)(shi)踐智慧,為我們(men)“用中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)道理(li)總結(jie)好中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)經驗(yan)”“把中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)經驗(yan)提升為中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)國(guo)(guo)(guo)理(li)論(lun)(lun)(lun)(lun)(lun)”,開拓(tuo)了(le)(le)“又一(yi)次的(de)(de)(de)(de)思(si)(si)想(xiang)解放(fang)(fang)(fang)”。
習近平總書記(ji)提出(chu)(chu)的(de)(de)(de)(de)“中華民(min)族現(xian)代(dai)文(wen)(wen)(wen)(wen)明(ming)”這一“原創(chuang)性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)”,指(zhi)明(ming)了(le)(le)我們承擔(dan)的(de)(de)(de)(de)新的(de)(de)(de)(de)文(wen)(wen)(wen)(wen)化(hua)(hua)使命,是建(jian)構中國(guo)自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體系(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)“標識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)”。這個(ge)“標識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)念(nian)”,具有(you)(you)豐厚和深刻(ke)的(de)(de)(de)(de)思想內(nei)(nei)涵、時(shi)代(dai)內(nei)(nei)涵、文(wen)(wen)(wen)(wen)明(ming)內(nei)(nei)涵,為(wei)建(jian)構中國(guo)自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體系(xi)(xi)提供了(le)(le)新的(de)(de)(de)(de)思想平臺并開拓了(le)(le)新的(de)(de)(de)(de)理(li)論(lun)空間。習近平總書記(ji)關(guan)(guan)(guan)于(yu)中華文(wen)(wen)(wen)(wen)明(ming)突(tu)出(chu)(chu)特(te)性(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)論(lun)述(shu),關(guan)(guan)(guan)于(yu)建(jian)構中國(guo)自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體系(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)“獨特(te)優勢”和“文(wen)(wen)(wen)(wen)化(hua)(hua)底蘊”的(de)(de)(de)(de)論(lun)述(shu),關(guan)(guan)(guan)于(yu)推(tui)動中華文(wen)(wen)(wen)(wen)明(ming)“創(chuang)造性(xing)(xing)(xing)轉(zhuan)化(hua)(hua)”“創(chuang)新性(xing)(xing)(xing)發展(zhan)”的(de)(de)(de)(de)論(lun)述(shu),關(guan)(guan)(guan)于(yu)建(jian)設中華民(min)族“共(gong)有(you)(you)的(de)(de)(de)(de)精神家園”的(de)(de)(de)(de)論(lun)述(shu),關(guan)(guan)(guan)于(yu)增強“文(wen)(wen)(wen)(wen)化(hua)(hua)自(zi)信”和實(shi)現(xian)中華民(min)族“精神上的(de)(de)(de)(de)獨立自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)”的(de)(de)(de)(de)論(lun)述(shu),全面地(di)闡述(shu)了(le)(le)建(jian)設“中華民(min)族現(xian)代(dai)文(wen)(wen)(wen)(wen)明(ming)”的(de)(de)(de)(de)豐厚的(de)(de)(de)(de)思想內(nei)(nei)涵、時(shi)代(dai)內(nei)(nei)涵和文(wen)(wen)(wen)(wen)明(ming)內(nei)(nei)涵,深刻(ke)地(di)指(zhi)明(ming)了(le)(le)建(jian)構中國(guo)自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體系(xi)(xi)的(de)(de)(de)(de)方向和道路、使命和擔(dan)當,為(wei)建(jian)構具有(you)(you)主(zhu)(zhu)(zhu)體性(xing)(xing)(xing)、自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)性(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)中國(guo)自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知(zhi)(zhi)識(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)體系(xi)(xi)奠定了(le)(le)根(gen)本性(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)“新起點”。
在(zai)理(li)(li)(li)(li)論(lun)思(si)(si)(si)維(wei)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“新(xin)起點”上建構中(zhong)(zhong)國(guo)自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知識(shi)體(ti)(ti)系(xi),就(jiu)要提(ti)升(sheng)(sheng)我們的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)理(li)(li)(li)(li)論(lun)思(si)(si)(si)維(wei)能力(li)(li),自(zi)覺地提(ti)煉“原(yuan)創性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”和(he)“標(biao)(biao)識(shi)性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”:(1)提(ti)升(sheng)(sheng)捕捉、發(fa)現(xian)、提(ti)出(chu)問(wen)(wen)題(ti)(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“理(li)(li)(li)(li)論(lun)洞察力(li)(li)”,從(cong)現(xian)實(shi)問(wen)(wen)題(ti)(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)實(shi)踐經驗中(zhong)(zhong)提(ti)出(chu)理(li)(li)(li)(li)論(lun)問(wen)(wen)題(ti)(ti)和(he)學(xue)(xue)術問(wen)(wen)題(ti)(ti),形成(cheng)“有(you)(you)學(xue)(xue)理(li)(li)(li)(li)性(xing)(xing)(xing)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)研究課題(ti)(ti),為(wei)提(ti)煉原(yuan)創性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)和(he)標(biao)(biao)識(shi)性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)奠(dian)定“問(wen)(wen)題(ti)(ti)”基礎;(2)提(ti)升(sheng)(sheng)總結、凝練、升(sheng)(sheng)華(hua)問(wen)(wen)題(ti)(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“理(li)(li)(li)(li)論(lun)概(gai)(gai)(gai)(gai)括力(li)(li)”,從(cong)“有(you)(you)學(xue)(xue)理(li)(li)(li)(li)性(xing)(xing)(xing)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)問(wen)(wen)題(ti)(ti)中(zhong)(zhong)概(gai)(gai)(gai)(gai)括出(chu)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)學(xue)(xue)術命題(ti)(ti),賦予(yu)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)以(yi)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)(si)(si)想(xiang)內(nei)涵、時(shi)代內(nei)涵和(he)文(wen)明(ming)內(nei)涵,形成(cheng)多(duo)序列、多(duo)層(ceng)次(ci)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“原(yuan)創性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”;(3)提(ti)升(sheng)(sheng)激活(huo)、重組、創新(xin)問(wen)(wen)題(ti)(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“理(li)(li)(li)(li)論(lun)想(xiang)象力(li)(li)”,以(yi)堅(jian)實(shi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)文(wen)獻積(ji)(ji)累、思(si)(si)(si)想(xiang)積(ji)(ji)累、生活(huo)積(ji)(ji)累為(wei)基礎,“激活(huo)背景知識(shi)”,實(shi)現(xian)思(si)(si)(si)想(xiang)在(zai)邏輯(ji)層(ceng)次(ci)上的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)躍遷和(he)升(sheng)(sheng)華(hua),在(zai)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)(si)(si)想(xiang)平(ping)臺和(he)理(li)(li)(li)(li)論(lun)空(kong)間中(zhong)(zhong)達成(cheng)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)內(nei)涵的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“許多(duo)規定的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)綜合(he)”和(he)“多(duo)樣性(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)統(tong)一”;(4)提(ti)升(sheng)(sheng)分析、闡(chan)釋、論(lun)證問(wen)(wen)題(ti)(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“理(li)(li)(li)(li)論(lun)思(si)(si)(si)辨力(li)(li)”,具體(ti)(ti)地揭(jie)示概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)(si)(si)想(xiang)內(nei)涵、時(shi)代內(nei)涵、文(wen)明(ming)內(nei)涵,把“原(yuan)創性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”和(he)“標(biao)(biao)識(shi)性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”所具有(you)(you)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“全體(ti)(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)自(zi)由性(xing)(xing)(xing)”——基本理(li)(li)(li)(li)念(nian)(nian)(nian)和(he)解釋原(yuan)則,訴諸“環節的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)必然性(xing)(xing)(xing)”——邏輯(ji)化(hua)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)系(xi)統(tong),形成(cheng)“學(xue)(xue)理(li)(li)(li)(li)化(hua)”“體(ti)(ti)系(xi)化(hua)”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)新(xin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思(si)(si)(si)想(xiang)、理(li)(li)(li)(li)論(lun)、學(xue)(xue)術體(ti)(ti)系(xi);(5)提(ti)升(sheng)(sheng)拓展、深化(hua)、解決問(wen)(wen)題(ti)(ti)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“理(li)(li)(li)(li)論(lun)思(si)(si)(si)想(xiang)力(li)(li)”,以(yi)“原(yuan)創性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”和(he)“標(biao)(biao)識(shi)性(xing)(xing)(xing)概(gai)(gai)(gai)(gai)念(nian)(nian)(nian)”為(wei)“活(huo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)靈魂”,把具有(you)(you)主(zhu)(zhu)(zhu)體(ti)(ti)性(xing)(xing)(xing)、自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)性(xing)(xing)(xing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)中(zhong)(zhong)國(guo)自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)知識(shi)體(ti)(ti)系(xi)“轉識(shi)成(cheng)智”,以(yi)“精神上的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)獨(du)立自(zi)主(zhu)(zhu)(zhu)”和(he)活(huo)生生的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)“實(shi)踐智慧”建設“中(zhong)(zhong)華(hua)民族現(xian)代文(wen)明(ming)”,推進(jin)“中(zhong)(zhong)國(guo)式現(xian)代化(hua)”。
(作者系(xi)吉林大學哲學基礎(chu)理論研究中心教授)